Iran’s Foreign Policy between the Two Revolutions

آيا ايران كه در ادبيات علم سياست به عنوان كشوري در حال توسعه، شرقي و كهن ياد مي شود، داراي الگوهاي مشخص، قاعده مند، قابل بررسي و پيش بيني پذير در محيط بين الملل مي باشد، به نحوي كه بتوان آنها را در مطالعات سياست خارجي مورد تحليل قرار داد؟ در اين نوشتار نويسنده قصد دارد الگوهاي شش گانه اي از سياست خارجي ايران بين دو انقلاب )از مشروطه تا اسلامي( را مورد تحليل قرار دهد، كه اين الگوها اغلب در ديالكتيكي ميان آرمان گرايي موجود در هستي شناسي اندوهبار ايراني و واقع گرايي مترتب بر فضاي بين الملل در نوسان است. در ابتدا جهان بيني نوستالژيك وار ايرانيان كه گونه اي از سازه هاي جمعي ذهني آنها مي باشد، مورد تحليل قرار مي گيرد. بعد از آن علم ستيزي و رويكرد ضد تحصل گرايي در بعد معرفت شناسي ايرانيان بررسي مي شود. برآيند اين دو غيبت بزرگي است كه اصلي ترين پارادايم سياست خارجي يعني واقع گرايي را به واكاوي مي كشاند. براي اثبات فرضيه پژوهش شش الگوي سياست خارجي ايران بين دو انقلاب به صورت خلاصه ارزيابي مي شوند تا نشان داده شود كه گذشته گرايي به خصوص با ناخودآگاه هاي تمدن ايران باستان و پوشش عرفاني، معرفتي به شدت علم ستيز، ضد واقعيت را شكل داده كه اغلب الگوهاي سياست خارجي ايران را با چاشني آرمان هايي بدون پشتوانه و ضمانت اجرا همراه ساخته است. البته ديالكتيك ميان دو فضاي مختلف اغلب خلاقيت هاي امتيازآوري نيز براي ايران شكل داده است كه دستگاه وزارت امور خارجه در طراحي، اجرا و حتي ارزيابي اين الگوها بسيار پيشرو و كارآمد بوده است.

Does Iran, which is known in political science literature as a developing, oriental and ancient country, have specific, examinable and predictable models in a way that can be applied to foreign policy studies? In this study the author intends to analyze six models of Iranian foreign policy between the two revolutions (from the constitutional to the Islamic); these patterns have been fluctuating dialectically between an idealism embedded in the Iranian grieving ontology and realism as it relates to the international environment. At the beginning, the nostalgic worldview of Iranians that is a reflection of their subjective collective constructs is analyzed. Then counter-scientism and anti-positivism in Iranian epistemology is studies. The outcome of these two is the absence of realism as the most significant paradigm of foreign policy. In order to prove the assumption, six models of Iranian foreign policy will be briefly assessed with the aim of demonstrating how the unconsciousness of Iranian ancient civilization and mystical and severely anti-science and anti-reality covers have given life to an anti-reality which has caused Iranian foreign policy patterns to be infused with unwarranted idealism. The dialectic between the two different atmospheres, however, has given way to creative models; and the Iranian Ministry of Foreign Affairs has been efficient and taken the initiative in their design, implementation and assessment.