Des parentés d’esprit malgré les éloignements géographiques

بر اساس عقيده منتقد فرانسوي، پير برونل، نظريه‌پرداز و متخصص در حوزه ادبيات تطبيقي، بنيان ادبيات تطبيقي گردآوري و قياس مضامين يا درون مايه ها يا تم ها مي‌باشد چرا كه درون مايه هر اثر كه از ساختار ذهني نويسنده برمي‌آيد، فراتر از چارچوب زبان‌شناختي و فرهنگي است. وانگهي، علي رغم چنين شباهتي، درون مايه يا تم تجلي ذهن نويسنده بر طبق فرهنگ زمان و مكاني است كه وي در آن رشد كرده است. بنابراين مطالعه مضموني تطبيقي، بررسي نگرش نويسندگان آثار مختلف در حوزه ي عقايد آنهاست زيرا برونل معتقد است شباهتي انكار ناپذير ميان مضمون و عقيده يك نويسنده وجود دارد. بررسي نظريه پير برونل كه در كتابي به نام "ادبيات تطبيقي چيست؟" گردآوري شده است، بر روي نگرش دو نويسنده از فرهنگهاي مختلف موضوع اصلي اين مقاله است. مطالعه مضموني در مجموعه آثار آندره شديد نويسنده مصري-لبناني و ژان ماري گوستاو لوكزيو نويسنده فرانسوي-انگليسي، در دستور كار اين مقاله خواهد بود. شباهت خارق العاده، ترسيمي از جستجوي جاودانه شخصيتهاي آثار اين دو نويسنده و نيز ترتيب مراحل اين جستجو كه در آثار هر دو شبيه به هم مي‌باشد، از مضامين اين مقاله خواهد بود. قهرماناني ملول از دنياي صنعتي با رد ركود در خود عازم سفري به مقصد "خويشتن خويش" مي‌گردند. اين قهرمانان مسيري را مي‌پيمايند كه در طول آن "ديگري" را مي‌شناسند و با كمك ديگري "آرمان شهري" بنا مي‌كنند كه محلي براي تحقق ارزشهاي انساني محسوب مي‌گردد. سرنوشت آرمان شهر "جنگ و ويراني" خواهد بود و سرنوشت قهرمانان سفري ديگر بار كه "رجعت" به خويش است. هر يك از اين مراحل به تفصيل در اين مقاله مورد بررسي قرار خواهد گرفت و نتيجه آن ترسيم ساختار دايره‌وار نگرش هر دو نويسنده در برابر هستي و بشر است. بشري كه هر روز از خويش "هجرت" مي‌كند تا "رجعتي" در خور مقام انسان داشته باشد.

Selon le critique français, Pierre Brunel, la base de la littérature comparée se trouve dans lʹaction de rassembler et la comparer les contenus et de thèmes parce que le thème de chaque œuvre, issue de lʹunivers mental de lʹécrivain, va plus loin que le cadre linguistique et culturel; dʹautant plus que malgré cette ressemblance le contenu ou le thème sont lʹexpression de la mentalité de lʹécrivain selon la culture et lʹespace dans lesquels il a grandi. Lʹétude de la théorie de Pierre Brunel, écrite dans ʹʹQuʹest-ce que la littérature comparéeʹʹ, sur la vision de deux écrivains venus de différentes cultures constitue le sujet principal de lʹarticle présent. Nous allons faire lʹétude thématique de la totalité des œuvres dʹAndrée Chedid, lʹécrivain égypto-libanais et Jean-Marie Gustave Le Clézio, lʹécrivain franco-anglais, nous allons aussi montrer la ressemblance extraordinaire de la forme de la quête éternelle des personnages des œuvres de ces deux écrivains aussi bien que la disposition des étapes de cette recherche. Des héros lassés du monde industriel partent en voyage vers leur ʹʹmoi originalʹʹ. Ils cheminent un parcours au bout duquel ʹʹlʹautreʹʹ est reconnu; aidés par lʹautre, ils vont ensuite élever une ʹʹutopieʹʹ. La fatalité de lʹutopie ne serait que la guerre et la destruction ou un ʹʹretour vers soiʹʹ. Chacune de ces étapes vont être largement étudiées dans cet article et le résultat de notre étude est de montrer la forme circulaire de la vision des deux écrivains par rapport au monde et à lʹhumanité.