Les rêveries déchues d’un solitaire passif

ژان ژاك روسو، نويسنده ي برجسته و فيلسوف انقلابي عصر روشنگري، پس از تاليف چندين كتاب تئوريك، سال هاي پاياني عمرش را به نوشتن كتاب هاي اتوبيوگرافيك پرداخت. وي در اين آثار با ذهني سرشار از خاطرات آشفته سعي در ترسيم چهره ي حقيقي خود داشت. آثار اتوبيوگرافيك روسو كه شامل «اعترافات»، «گفتگوها» و «روياهاي گردشگر تنها» مي شوند، به بازسازي تحليلي شخصيت و تفكر فلسفي اين فيلسوف برجسته مي پردازند. روسو در «روياها» آخرين اثر خويش تابلويي از خوشبختي بازيافته ترسيم كرد و به احساسات خويش شوق پياده روي و تماشاي مناظر طبيعي را افزود. در اين مقاله ما از يك سوي سعي بر شفاف سازي مضامين بنيادين «روياها»ي روسو يعني مفاهيم تنهايي و بهشت گم شده خواهيم داشت و از سوي ديگر، با تكيه بر ديدگاه روسو، نقش حساسي را كه مسيله ي دروغ در آثار اتوبيوگرافيك وي ايفا مي كند، تحليل خواهيم كرد.

Jean-Jacques Rousseau, écrivain illustre et philosophe révolutionnaire de l’Age des Lumières, a recouru pendant les dernières années de sa vie à l’écriture des ouvrages autobiographiques. Il y refléta le véritable portrait de soi-même grâce à une mémoire encombrée de souvenirs tumultueux. Son œuvre autobiographique qui comprend Les Confessions, les Dialogues et Les Rêveries du promeneur solitaire, renferme la restitution analytique de la personnalité et de la réflexion philosophique du philosophe célèbre. Dans ses Rêveries qui constituent le dernier ouvrage de Rousseau, il peint un tableau du bonheur retrouvé où il mêle à ses impressions, le goût de la marche et de la contemplation des paysages naturels. Dans cet article, nous tentons d’expliciter d’une part les thèmes principaux traités dans Rêveries, c’est-à-dire ceux de la solitude et du paradis perdu ; d’autre part en nous appuyant sur sa vision, nous analyserons le rôle essentiel que le problème du mensonge a joué dans son œuvre autobiographique. Mots-clés : Jean-Jacques Rousseau, la solitude définitive, autosuffisance, le mensonge, la honte, le paradis perdu.