دراسه اسلوبيّه احصاييّه لنماذج من مقامات الهمذاني واليازجي في ضو معادله بوزيمان

محققان به پژوهش‌هاي سبك‌شناسي آماري اهتمام والايي ورزيدند، تا جايي كه مي‌توان با بكارگيري آن به تشخيص سبك‌هاي مختلف و تمييز آن از سبك‌هاي ديگر در هر متني پرداخت. سبك‌شناسي آماري بوزيمان بر اساس تحقيقات كمي است نه كيفي. در اين مقاله نمونه‌هايي از مقامات يازجي و همداني را بر اساس معادله بوزيمان مورد بررسي قرار داده‌ايم. اين معادله منطبق با اسلوب مقامات است. سبك هر دو نويسنده در مقاماتشان بر اساس اين معادله سبك ادبي است و درجه انفعال از مقامه‌اي به مقامه ديگر متفاوت است. عامل اصلي كه منجر به افزايش نسبت فعل به صفت در مقامات همداني و يازجي گرديد، همان افزايش بيش از حد شعر و نثر ادبي مقامه، و اينكه مقامه وسيله‌اي براي تمرين انشا و ايستادن در برابر مذاهب نظم و نثر است. مقامه شبيه به كلام منطوق است و آن در بر دارنده فرهنگ لغت و بيان كننده احوال جامعه و عواطف آن است كه در جان مردم كارگر است. عنصر شكل و ساختار بر اسلوب مقامات منطبق است. از عناصر مضمون، فقط عنصر عمر بر مقامات تاثير دارد و اين در بالا رفتن نسبت فعل به صفت در نزد دو نويسنده موثر است. اين مقاله بر آن است تا سبك همداني و يازجي را در برخي از مقاماتشان بر اساس فرضيه بوزيمان مورد بررسي و پژوهش قرار دهد.

Researchers paid special attention to statistical stylistics studies such that recognition and discrimination of different styles in every text can be possible applying this method. Bosimanʹs statistical stylistics is quantitative but not qualitative. In this study, We have investigated examples of Hamedaniʹs and Yazejiʹs Maqamat based on Bosimanʹs equation in the paper. This equation adjusts Maqamatʹs style. The style of both authors in their Maqamat is based on this equation of literary style and passiveness degree is different from a Maqameh to another.Main element leading to increase of adjective-verb ratio in Maqamat of Hamedani and Yazeji is excessive usage of literary prose and poetry of Maqameh and also because Maqameh is considered as means for practicing writing and standing against religions of prose and poetry. Maqameh is similar to spoken word and that is including dictionary and expressing society status and its emotions. Among theme elements, only age has effect on Maqamat and this element is effective in raising of verb- adjective ratio for both of the authors.This paper is to investigate and study the style of Hamedani and Yazeji in some of their Maqamat based on Bosimanʹs hypothesis.