Author/Authors :
رباني باوجدان، مژگان نويسنده Rabbani Bavojdan, mojgan , توحيدي، افسانه نويسنده استاديار، گروه روان‌شناسي، دانشكده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه شهيد باهنر، كرمان، ايران. Towhidi , Afsaneh , رحمتي، عباس نويسنده استاديار، گروه روان‌شناسي، دانشكده ادبيات و علوم انساني، دانشگاه شهيد باهنر، كرمان، ايران. Rahmati , Abbas
Abstract :
مقدمه: در زمينه‌ي علل مصرف مواد از ديدگاه روان‌شناختي، بررسي‌هاي گوناگوني انجام شده است و يكي از عواملي كه در مورد اشاره در اين مطالعات، سلامت روان مي‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه بين باورهاي خودكارآمدي عمومي، راهبردهاي مقابله با استرس و مكان كنترل با سلامت روان مردان سو مصرف‌كننده‌ي مواد و پيش‌بيني سلامت روان آن‌ها بر اساس اين سه متغير انجام شد.
روش‌ها: در اين مطالعه توصيفي از نوع همبستگي، جامعه آماري را كليه مردان سو مصرف مواد (4493 نفر) در سال 90-1389، مراجعه كننده به كليه مراكز خودمعرف سم‌زدايي شهر كرمان تشكيل دادند. از ميان جامعه آماري، 354 نفر با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي- تصادفي انتخاب شدند. پرسش‌نامه‌هاي سلامت عمومي (GHQ-28)، خودكارآمدي عمومي (GSE-10)، پاسخ‌هاي مقابله‌اي (CRI) و مكان كنترل دروني- بيروني (I-E) مورد استفاده قرار گرفت. داده‌هاي پژوهش با روش‌هاي آماري ضريب همبستگي Pearson و آمار استنباطي رگرسيون به روش گام به گام با نرم‌افزار SPSS تجزيه و تحليل شد.
يافته‌ها: بين خودكارآمدي عمومي (626/0-r = )، راهبردهاي مقابله‌اي مساله مدار (535/0-r = )، و هيجان مدار (573/0r = )، مكان كنترل دروني (525/0- r =)، و مكان كنترل بيروني (298/0) با سلامت روان رابطه معني‌داري وجود داشت (01/0 > P ). هم چنين نتايج رگرسيون نشان داد كه 7/58 درصد واريانس مربوط به سلامت روان توسط باورهاي خود كارآمدي عمومي، راهبردهاي مقابله با استرس، و مكان كنترل تبيين مي‌شود.
نتيجه‌گيري: نتايج نشان مي‌دهد كه افزايش خودكارآمدي عمومي، راهبردهاي مساله مدار و مكان كنترل دروني باعث افزايش سطح سلامت روان و كاهش خودكارآمدي عمومي، راهبرد هيجان مدار و مكان كنترل بيروني باعث كاهش سطح سلامت روان مي‌شود.
Abstract :
Background: Various studies have been conducted to determine the causes of drug abuse from a psychological perspective. Mental health has also been among the studied factors. The present study aimed to investigate the relationship between mental health and general self-efficacy beliefs, coping strategies and locus of control in male drug abusers.
Methods: This was a correlational descriptive study involving all male drug abusers (4,493 cases) at self-introducing detoxification centers in Kerman, Iran, during 2010-11. A total number of 354 patients were selected randomly with cluster sampling. Measurement tools were included Goldberg’s General Health Questionnaire (GHQ-28), Generalized Self-Efficacy Scale (GSE-10), Coping Responses Inventory (CSI), and Internal–External Locus of Control Scale (I-E). The survey data were analyzed by SPSS using Pearson correlation and stepwise regression.
Findings: There were significant correlations between mental health and self-efficacy beliefs (r = -0.626), problem-oriented coping strategy (r = -0.535), emotion-oriented coping strategy (r = 0.573), external locus of control (r = -0.298), and internal locus of control (r = -0.525) (P < 0.01 for all). The results of the regression analysis showed that 58.7 percent of total variance of mental health can be estimated by general self-efficacy beliefs, coping strategies and locus of control.
Conclusion: In general, the results showed that increased levels of general self-efficacy, problem-oriented coping strategy and internal locus of control will improve mental health. In contrast, decreased general self-efficacy, emotion-oriented coping strategy and external locus of control would lead to decreased mental health.
