Author/Authors :
Behmanesh، Elham نويسنده Department of Traditional Iranian Medicine, Faculty of Traditional Iranian Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran , , Mojahedi، Morteza نويسنده Department of Traditional Iranian Medicine, Faculty of Traditional Iranian Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran , , Saghebi ، Roshanak نويسنده Faculty of Traditional Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran , , Ayati، Mohammad Hossein نويسنده Department of Traditional Iranian Medicine, Faculty of Traditional Iranian Medicine, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran , , Bahrami Taghanaki، Hamid Reza نويسنده Department of Traditional Chinese Medicine, Faculty of Traditional Iranian Medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran Correspondence:Seyyed Ali Mozaffarpur, Babol University of Medical , , Allameh، Hesameddin نويسنده Department of Traditional Iranian Medicine, Faculty of Traditional Iranian Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran , , Salmannezhad، Hosein نويسنده Department of Traditional Iranian Medicine, Faculty of Traditional Iranian Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran , , Mahmoudpour، Zeinab نويسنده Department of Traditional Iranian Medicine, Faculty of Traditional Iranian Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran , , Mozaffarpur، SeyyedAli نويسنده Department of Traditional Iranian Medicine, Faculty of Traditional Iranian Medicine, Babol University of Medical Sciences, Babol, Iran ,
Abstract :
طب سنتي با استناد به تعريف سازمان جهاني بهداشت مجموعه اي از علوم،
آگاهي ها و مهارت هاي پيشينيان است كه بر پايه تيوري، عقايد و تجربيات بومي
تمدن هاي مختلف در طول تاريخ بنا نهاده شده است. به علت گسترش روزافزون
استفاده از مكاتب طب سنتي در سراسر دنيا، شناخت دقيق مباني و اصول آنها
ضروري به نظر مي رسد. دو مكتب مهم طب سنتي ايران و چين در بسياري از
مفاهيم اشتراكاتي دارند كه يكي از بنيادي ترين آنها، نظريه اركان )در طب سنتي
ايران( و پنج عنصر )در طب چيني( مي باشد.
اين مطالعه از ونع رموري بوده و نكات مربوطه با ا افتسده ازمنابع اصيل طب
سنتي ايراني و چيني استخراج، دسته بندي و با هم مقايسه شده است. براي استفاده
از تجربيات محققين ديگر كه در اين زمينه ارايه نظركرده اند و نيز يافتن مقالات
منتشر شده، پايگاه هاي اطلاعاتي SID, Magiran, Iranmedex, Google
scholar, Pubmed, Embase جستجو شد.
نتايج به دست آمده، در 12 عنوان دسته بندي و ارايه گرديد. به طور كلي
با وجود شباهت قابل توجه نظريه اركان طب ايراني و پنج عنصر طب چيني و
عملكرد آنها در اين دو مكتب طبي، تفاوت هايي بين مباني و نتايج اين دو نظريه
وجود دارد. در مقايسه بين اين دو تيوري به نظر مي رسد كه اين تيوري در هر
دو مكتب طبي، خاستگاه نظري و فلسفي دارند. با اين تفاوت كه ديدگاه طب
ايراني توحيدي )نه الزاما اسلامي( و طب چيني بيشتر ماورايي است. تعداد اركان
در طب سنتي ايراني چهار و در طب چيني پنج مورد است. در طب چيني هر يك
از اركان– با اينكه در فرايندي پويا بر يكديگر اثرگذارند- مستقيما با پديده ها
مرتبط فرض مي شوند، اما اين روابط در طب سنتي ايراني با مفهوم مزاج، تفسير
مي شوند.