Marcel Proust et l’Orient : la réécriture des Mille et une nuits dans “À La Recherche du temps perdu”

مقاله حاضر در نظر دارد بازنويسي قصه هاي هزار و يك شب توسط مارسل پروست (1922- 1871) در جستجوي زمان از دست رفته را آشكار سازد. پروست با الهام گرفتن از شرق به خلق دنياي شگفت-انگيز خود مي پردازد و شهرزاد قصه گو نيز در نوشتار او به عنوان القاگر و اشاعه گر بلقوه حافظه مطرح مي-شود. به علاوه? جادو و استعاره در درك مفهوم غرابت پسندي دو موضوع اساسي اند كه از ديدگاه مارسل پروست دوگانگي شخصيت ها مي تواند معيار مناسبي در تبلور دنياي تخيلي تلقي شود (مادام وردورن در شكل دوشس گرمانت نمايان مي شود و اوريان كه به صورت خزنده اي كوچك مسخ مي گردد). شرق به دو طريق در جستجوي زمان از دست رفته نمود مي كند? يكي با انتخاب دقيق ( جادوي كلام) و ديگري با پيوستگي مداوم لحظات زمان (نقش حافظه) از سوي شهرزاد? كه هر دو فرآيند در بازنويسي قصه هاي شرقي و معرفي آنها به خوانندگان فرانسوي قرن بيستم مهم بوده اند. تلاش خواهيم كرد با تكيه بر رويكردي مشابه، تاثير شرق بر اين رمان نويس فرانسوي را نشان دهيم و اينكه اين مهم مي تواند به عنوان پايه و اساس هر نوع تحول نهان و آشكار در نظر گرفته شود.

Cet article a pour objet de mettre en valeur la réécriture des Mill et une nuits par Marcel Proust (1871-1922) dont le reflet se voit dans A la Recherche du temps perdu. La création fantastique de Proust se définie dans un Orient enchanté où Shéhérazade devient tour à tour l’inspiratrice et la révélatrice d’une vitalité mémorielle pour l’écriture proustienne. En outre, la magie et la métaphore sont deux termes essentiels pour découvrir la notion d’exotisme dans l’univers romanesque de Proust chez qui la dualité des personnages pourrait être une mesure convenable pour cristalliser un monde purement imaginaire (Madame Verdurin devenue la nouvelle duchesse Guermantes et Oriane se transforme en une néréide). L’Orient s’impose à La Recherche d’une part par l’efficacité du choix de la conteuse (la parole) et d’autre part par l’alternative des moments enchâssés (la mémoire) étant importants dans la représentation des contes orientaux aux lecteurs français du XXème siècle. On s’efforcera de montrer également l’impact de l’Orient sur notre romancier tout en considérant l’approche similaire entre ces deux œuvres comme le pivot de toute nouveauté latente.