ارزيابي عملكرد توليدمثلي هلشتاين فريزين و آميخته‌هاي آن با گاوهاي نژاد بُران در مزرعه پرورش گاو شيري هنرستان كشاورزي ناحيه اوروميا اتيوپي

اين مطالعه در مزرعه پرورش گاو شيري هنرستان كشاورزي آردايتا (ATVET) و با هدف ارزيابي عملكرد توليدمثلي هلشتاين فريزين­ و آميخته­هاي آن با گاو نژاد بُران صورت گرفته است. داده­هاي جمع­آوري شده بين سال­هاي 2000 تا 2015 روي صفات توليدمثلي (2632=n) با استفاده از روش مدل خطي عمومي آناليز شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. ميانگين­هاي برآورد شده كلي براي سن نخستين آميزش (AFS)، سن نخستين زايش (AFC)، فاصله زايش (CI)، روزهاي باز (DO) و تعداد آميزش به ازاي هر آبستني (NSC) به ترتيب برابر با 44/0 ± 33/31 ماه، 44/0 ± 08/41 ماه، 32/3 ± 50/405 روز، 51/3 ± 84/134 روز و 03/0 ± 36/1 بوده است. به استثناي سن نخستين آميزش كه تحت تأثير درصد سهم ژني هلشتاين فريزين قرار دارد، فصل زايش و درصد سهم ژني هلشتاين فريزين بر ساير صفات توليدمثلي تأثير معني­داري نداشتند (05/0<P). تأثير سال زايش و نوبت زايش بر صفات فاصله گوساله­زايي و روزهاي باز معني­دار بوده است (001/0>P). فصل تولد (05/0>P) و سال تولد (001/0>P) تأثير معني­داري بر سن نخستين آميزش و سن نخستين زايش داشتند. سال زايش بر تعداد آميزش به ازاي هر آبستني تأثير معني­داري داشت (001/0>P). به غير از تعداد آميزش به ازاي هر آبستني، نتايج حاصل از سن نخستين آبستني، سن نخستين زايش، روزهاي باز و فاصله زايش هلشتاين فريزين و آميخته­هاي آن با گاوهاي بُران در منطقه مورد مطالعه پايينتر از مجموعه استانداردهاي مزارع پرورش گاو شيري تجاري بوده است. بنابراين از نتايج اين تحقيق بايستي در بهبود عوامل ژنتيكي و غيرژنتيكي مؤثر بر عملكرد اين مزرعه پرورشي استفاده گردد.

The study was conducted at Ardaita Agricultural Technical Vocational Education Training (ATVET) college dairy farm, to evaluate the reproductive performance of Holstein Friesian and its crosses with Boran cattle breeds. Data collected between 2000 and 2015 on reproductive traits (n=2632) were studied and analyzed using general linear model procedure. The overall estimated means for age at first service (AFS), age at first calving (AFC), calving interval (CI), days open (DO) and number of services per conception (NSC) were: 31.33 ± 0.44 months, 41.08 ± 0.44 months, 405.50 ± 3.32 days, 134.84 ± 3.51 days and 1.36 ± 0.03, respectively. Except age at first service, which is influenced by level of Holestien Friesian percentage, season of calving and level of Holestien Friesian percentage was not significant (P>0.05) on all reproductive traits. The traits calving interval and days open significantly (P<0.001) influenced by year of calving and parity. Season of birth (P<0.05) and year of birth (P<0.001) significantly influenced age at first service and age at first calving. Service per conception was significantly influenced by year of calving (P<0.001) only. Except number of service per conception, the result obtained for age at first service, age at first calving, days open and calving interval of Holstein Friesian and its crosses with Boran cows in the study area were below the standards set for commercial dairy farms. Therefore, consideration should be given to the farm to improve those genetic and non-genetic factors affected performance.