اثرات عوامل غير ژنتيكي و محيط دائمي مادري بر روي صفات بيومتريك در گوسفندان مغاني

تحقيق حاضرآمار توصيفي صفات بيومتريك و عوامل غير ژنتيكي مؤثر در تغييرات اين صفات در گوسفندان مغاني را مورد مطالعه قرار داده است. مجموعه داده‌ مورد استفاده از ركوردهاي بيومتريك ايستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند مغاني در يك دوره 15 ساله (1375 تا 1390) استخراج شد. سال تولد، ماه تولد، نوع تولد و جنس بره و محيط دائمي مادري به عنوان پارامترهاي غير ژنتيكي در نظر گرفته شدند. صفات بيومتريك مورد مطالعه عبارت بودند از: ارتفاع از جدوگاه (HW)، ارتفاع از كپل (HR)، طول بدن (BL)، دور سينه (HG) و دور ران (LC). ميانگين حداقل مربعات (سانتيمتر) ± خطاي اشتباه براي صفات ارتفاع از جدوگاه، ارتفاع از كپل، طول بدن، دور سينه و دور ران به ترتيب 1/4 ± 8/69، 2/4 ± 7/69، 6/4 ± 2/50، 2/8 ± 9/85 و 4/5 ± 0/29 بود. تمامي صفات به طور معني‌داري تحت تأثير اثرات ثابت سال تولد قرار گرفتند (05/0P<). جنس بره اثرات معني‌داري بروي تمام صفات مورد مطالعه به جزء دور سينه داشت (001/0P<). تمامي صفات مورد مطالعه بطور معني داري (001/0P<) تحت تأثير نوع تولد و ماه تولد قرار گرفتند. محيط دائمي مادري به عنوان عامل غير ژنتيكي اثر معني‌داري بر روي صفات مورد مطالعه نداشت. نتايج حاصل از مطالعه‌ حاضر نشان داد كه عوامل غير ژنتيكي مي‌توانند به عنوان يك منبع تغيير قابل توجه بر روي صفات بيومتريك در نظر گرفته شوند. بنابراين بهبود شرايط محيطي مي‌تواند به عنوان عاملي در جهت بهبود صفات بيومتريك در گوسفند مغاني پيشنهاد شود.

The present study investigated basic statistics for biometric traits as well as non-genetic factors that may affect these traits in the Moghani breed of sheep. The data-set was computed by using biometric records of the Moghani sheep breeding and raising station over a period of 15 years (1996 to 2012). Year of birth, month of birth, birth type and lambs sex and dam permanent environment were considered as the non-genetic factors. The studied biometric traits were: height at withers (HW), height at rump (HR), body length (BL), heart girth (HG) and leg circumference (LC). Least square means (cm) ± standard error were 69.8 ± 4.1, 69.7 ± 4.2, 50.2 ± 4.6, 85.9 ± 8.2 and 29.0 ± 5.4 for HW, HR, BL, HG and LC, respectively. All traits were affected significantly (P<0.05) by the fixed effect of year of birth. The lambs sex had a significant effect (P<0.001) on the investigated traits except HG. The traits were affected significantly (P<0.001) by the birth type and month of birth. The maternal permanent environment as a non-genetic factor had no significant effect on the traits under study. The results of the present study suggested that non-genetic factors can be considered as notable sources of variation in the biometric traits. Therefore, improving environmental conditions can be suggested if an improvement in the biometric traits of Moghani sheep is desired.