L’étude sémiotique de l’hypersomnie et de l’insomnie dans Le Vice-Consul de Marguerite Duras

پژوهش حاضر رمان نايب كنسول مارگريت دوراس نويسنده معاصر فرانسوي را مورد تجزيه و تحليل قرار مي‌دهد كه در آن شخصيت‌ها از اختلالات مربوط به خواب رنج مي‌برند. هدف ما اثبات ارتباطي مستقيم بين احساسات اين شخصيت‌ها وكيفيت و كميت خواب آنها مي‌باشد، زيرا همانند اكثر آثار دوراس احساسات و عواطف پيش برنده داستان و شكل دهنده ساختار آن هستند. از طرف ديگر بايد گفت بيش خوابي و يا بي‌خوابي شخصيتهاي داستان همانند ژان مارك دو اش، شارل روست و دختري كه شخصيت اصلي و البته بدون نام مي‌باشد، ريشه در احساساتي كاملا منفي و ناخوشايند نظير بي‌تفاوتي، خشم، ملال، خستگي و نارضايتي دارد كه خود اين احساسات نيز از ناكامي و عدم توفيق شخصيت‌ها در رسيدن به خواسته‌هايشان ناشي مي‌گردد. در واقع مي‌خواهيم نشان دهيم كه بيش‌خوابي يا بي‌خوابي نوعي بيان روان‌تني در نوشتار هستند كه از احساسات منفي شخصيت‌ها سرچشمه مي‌گيرد. بدين منظور براي شناسايي، ريشه‌يابي و اثبات اين حالات و عواطف منجر به اختلالات خواب، نشانه-معناشناسي عواطف را براي روش تحقيق برگزيده‌ايم، كه از خلال افعال موثر رابطه بين فاعل و موضوع ارزشي را نشان مي‌دهد. در حقيقت افعال مودال (موثر نظير دانستن، خواستن، بايستن، توانستن و باور داشتن) تعيين كننده حالات روحي فاعل در ارتباط با موضوعات ارزشي مي‌باشد. در تحليل نشانه‌شناسي عواطف بيشتر از طرحواره احساسي ژاك فونتني بهره برده‌ايم كه روند عاطفي داستان را در پنج مرحله بررسي مي‌نمايد.

La présente étude analyse une œuvre de Marguerite Duras, écrivain français contemporain, intitulée Le Vice-Consul. Notre objectif est d’approuver une relation raisonnable et directe entre la passion et la qualité du sommeil. Car comme la plupart des œuvres de cette romancière, ce sont les passions qui se progressent et forment la structure du roman1. L’hypersomnie ou l’insomnie des personnages tels que Jean-Marc de H., Charles Rossett et la fille qui est anonyme proviennent des passions tout à fait dysphoriques à savoir l’indifférence, la colère, l’ennui, la fatigue et le mécontentement qui sont les effets de leurs échecs malgré leurs efforts pour atteindre à leurs désirs. En effet, nous voulons montrer que les troubles du sommeil sont les expressions somatiques émanant des sentiments négatifs des personnages. Pour cette étude, nous avons choisi la sémiotique des passions qui propose une nouvelle relation entre le sujet et l’objet de valeur à travers les modalités de l’être. C’est la modalité de l’être qui détermine les rapports entre le sujet d’état et les objets de valeur dans le texte. Les états d’âme du sujet sont en relation avec les objets de valeur. Nous avons profité surtout du schéma passionnel de Jacques Fontanille qui détermine le déroulement passionnel du discours en cinq étapes.