Quality assessment of the library services at the AJA University of Medical Sciences libraries using LibQUAL Model

مقدمه: درحال حاضر، كتابخانه‌هاي تحقيقاتي و دانشگاهي مشغول تعريف معيارهاي جديد براي توصيف خدمات خود مي‌باشند تا درجهت ارزيابي‌هاي پيامدمحور به‌جاي تمركز صرف بر شاخص‌هاي دروندادي، بروندادي يا منابع حركت كنند. پژوهش حاضر با هدف تعيين كيفيت خدمات كتابخانه هاي دانشگاه علوم پزشكي ارتش با استفاده از مدل ليب كوال انجام گرفته است. روش: اين پژوهش به‌صورت پيمايشي و ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه ليب‌كوال مي‌باشد. نسخه اصلي پرسشنامه ليب كوال در مطالعه غفاري و كراني در سال 1390 به زبان فارسي (95/0=?) استفاده شد كه با توجه به ايجاد تغييرات جزيي در پرسشنامه مذكور توسط پژوهشگران اين مطالعه، مجددا پايايي و روايي پرسشنامه سنجش شد. روايي پرسشنامه توسط اساتيد و متخصصان اين حوزه تاييد و پايايي با محاسبه ضريب آلفاي كرونباخ 85/0، تاييد گرديد. جامعه پژوهش را استفاده‌كنندگان از كتابخانه هاي مركزي، پرستاري و دندان-پزشكي دانشگاه علوم پزشكي ارتش در سال تحصيلي 1393-1392 تشكيل مي دهند كه بر اساس فرمول كوكران، تعداد 261 نفر به‌عنوان نمونه از ليست دانشجويان هر دانشكده انتخاب شدند. نمونه‌گيري به‌روش تصادفي طبقه‌اي انجام شد و پس از توزيع پرسشنامه‌ها بين نمونه‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، به ترتيب 190، 53 و 12نفر از استفاده‌كنندگان كتابخانه هاي مركزي، پرستاري و دندان پزشكي دانشگاه علوم پزشكي ارتش به پرسشنامه ها پاسخ دادند. براي تحليل داده‌ها از آزمون هاي تي زوجي و تحليل واريانس با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد. نتايج: يافته ها نشان داد كه در ارزيابي كلي كتابخانه‌هاي دانشگاه علوم پزشكي ارتش، تفاوت آماري معناداري بين حداكثر سطح انتظارات كاربران و خدمات دريافتي وجود دارد (001/0P < ). اما در حيطه "كتابخانه به‌عنوان يك مكان" ميانگين خدمات دريافتي در هر سه كتابخانه، از ميانگين حداقل انتظارات كاربران بيشتر مي‌باشد. همچنين تفاوت آماري معناداري بين خدمات دريافتي و حداقل انتظارات كاربران در كتابخانه‌هاي دانشكده پزشكي (001/0P < )، پرستاري (009/0P=) و دندانپزشكي (008/0P=) وجود دارد. نتيجه گيري: ميانگين خدمات دريافتي در هر سه كتابخانه دانشگاه علوم پزشكي ارتش با حداقل انتظارات كاربران تقريباً برابر بوده و كيفيت خدمات در اين كتابخانه‌ها مورد قبول مي‌باشد.

Introduction: Academic and research libraries are currently trying to define new criteria that describe their services—they are moving towards more outcome-based assessment instead of relying merely on input, output, or resource metrics. The purpose of the present study is to evaluate the quality of services provided by the libraries of AJA University of Medical Sciences using the LibQUAL model. Method: This study is a survey research, for which data were collected through the LibQUAL questionnaire. This questionnaire (in Persian) was used in a study conducted by Ghaffari and Korani in 2011, with Cronbachʹs alpha of 0.95. Reliability and validity had to be assessed again after minor changes were made in the questionnaire by the researchers. Validity and reliability of the questionnaire were confirmed and Cronbachʹs alpha for the questionnaire was determined to be 0.85. The statistical tests applied in this research included paired samples t-test and the one-way analysis of variance (ANOVA). Using the stratified random sampling method and Cochran’s formula, 261 students were selected from lists of students in each department in the academic year 2013–2014. A total of 190, 53, and 12 users from the medical school library, library of nursing school, and library of dentistry school respectively participated in this study. Statistics indices were calculated using the SPSS 16.0 software. P-values less than 0.05 were considered to be statistically significant. Results: The results showed that there were statistically significant differences between the mean of usersʹ maximum expectations levels and the services actually received in libraries, based on a comprehensive evaluation of the libraries in AJA University of Medical Sciences (P < 0.001). In the dimension of ‘library as a place’, the mean of services received is higher than the mean of the usersʹ minimum expectations in all three libraries. P-values between the mean of services received and the minimum expectations in the medical school library, the library of the school of nursing, and the library of the school of dentistry were less than 0.001, 0.009, and 0.008 respectively. Conclusion: The mean of services received in the three libraries of AJA University of Medical Sciences was approximately equal to the usersʹ minimum expectations and the quality of services in these libraries is acceptable.