1172

بررسي و تكثير و پرورش شيزوتراكس زارودني تا وزن يك گرمي در استخرهاي خاكي

رضواني گيل كلايي، سهراب

اميني‌راد، تيمور ، همكارطرح , حق‌پناه، عبداله ، همكارطرح , عابديان، آرمين ، همكارطرح , اژدهاكش‌پور، اشكان ، همكارطرح , معاضدي، جليل ، همكارطرح , پيري، سلطان‌محمد ، همكارطرح , آذيني، محمودرضا ، همكارطرح , جدگال، سليم ، همكارطرح , رحيمي، قاسم همكار طرح , حسين‌زاده، همايون ، همكارطرح , متين‌فر، عباس ، همكارطرح , شريفيان، منصور ، همكارطرح

1390

ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر

هامون ماهي ‭(Shizothorax zarudnyi) ‬بومي آبهاي شرق كشور بوده ودرجهان منحصرا دراين منطقه يافت مي شود و از با ارزشترين گونه اقتصادي منطقه محسوب مي شود. در طي چند ساله اخير به دليل خشكسالي هاي چاه نيمه ها (يك منبع نيمه طبيعي ) اين گونه در معرض خطر قرارگرفته است. دراين راستا و به منظور بهبود وضعيت ذخاير اين ماهي براساس قرار داد سه جانبه دولت ايتاليا، ‭UNDP ‬و دولت جمهوري اسلامي ايران و تخصيص اعتبار حمايتي دولت ايتاليا براي فقر زدايي در استان سيستان و بلوچستان از طريق اجراي برنامه توسعه آبزي پروري، اين پروژه بخشي از طرحي است كه بدين منظور براي ثبت نرماتيو تكثير و توليد بچه ماهي 1 گرمي براي باز سازي ذخاير و تامين بچه ماهي براي ديگر اهداف تحقيقاتي توسط مركز تحقيقات شيلات چابهار (در ايستگاه تحقيقات هامون) باجرا در آمد. از اوايل پاييز ‮‭1385‬ به صيد تعداد ‮‭331‬ مولدين ماهي بومي شيزوتراكس زارودني ‭(Schizothora zarudnyi) ‬با وزن‮‭800- 2450‬ گرمي ازچاه نيمه ها اقدام گرديد، براي تكثير از هيپوفيز، هورمونهاي ‭GnRHa ‬وآنتي دوپامين به ميزان ‮‭3-6‬ ميلي گرم ، ‮‭20-30‬ ميكروگرم و ‮‭10-15‬ ميلي گرم در واحد يك كيلو گرم وزن ماهي و از تاريخ ‮‭85/12/15‬ (اين پروژه در ‮‭1389‬ مستند و ابلاغ شده است) در طي ‮‭2-3‬ مرحله استفاده گرديد. از تعداد ‮‭169‬ مولد تزريق شده كه يكسري در اواسط اسفند ‮‭1385‬ در دماي ‮‭12‬ تا ‮‭13‬ درجه سانتيگراد با ‮‭25‬ در صد پاسخدهي به هورمون تراپي ويك سري ديگر در فروردين ‮‭1386‬ در دماي ‮‭14‬ تا ‮‭16‬ با ‮‭65‬ در صد پاسخگويي به هورمون تراپي نتيجه بدست آمد در اين تحقيق از تعداد ‮‭167‬ مولدين، تعداد ‮‭82‬ مولد ماده و ‮‭87‬ تااز مولدين نربودند كه دركل تعداد ‮‭30‬ عدد مولدين ماده با درجات متفات آمادگي تخمهايش را آزاد نمودند كه از اين تعداد ‮‭20‬ عدد از مولدين به طور كامل و 3عدد نيمي و 7 عدد نيز يك سوم تخمهايشان را آزاد كردند.مولدين نر كه تنها در مرحله آخر هورمون تراپي ، هورمون دريافت كردند و تمام آنها آماده اسپرم دهي بودند و اما ماده ها پس از تزريق نهايي با گذشت ‮‭353-428‬ ساعت درجه سانتيگراد آماده تخمريزي بودند. پس از تكثير و بدست آوردن تخم، تخمها به روش لقاح خشك بااسپرم مخلوط شدند و لقاح پيدا كردند. تخمهاي لقاح يافته به انكوباتورهاي ويس و تراف ها منتقل شدند. تخمهالقاح يافته در انكوباتورها با توجه به درجه حرارت آب محيط، پس از گذشت ‮‭9-10‬ روز و با ميانگين درجه حرارت آب ‮‭12/5‬ درجه سانتيگراد تفريخ شدند. لاروها در درجه حرارت ‮‭13-14‬ درجه سانتيگراد پس از گذشت ‮‭5-8‬ روز كيسه زرده خود راجذب نمود و شروع به تغذيه فعال از شير خشك و شيرابه زرده تخم مرغ و سيس سيست آرتيمياي دكپسوله و هچ شده و درنهايت با غذاي كنسانتره آغازين كپورماهيان كردند. لاروها به مدت ‮‭10‬ روز به دليل آماده نبودن استخرهاي خاكي در تراف ها نگهداري شدند وسپس دردواستخر خاكي ‮‭1200‬مترمربعي براي رساندن تا وزن يك گرمي و تحويل به شيلات منطقه ذخيره سازي شدند. در استخرها لاروها باغذاي استارتر ‭(SFC‬0)تغذيه شدندو تعدادلاروهاي ذخيره سازي شده دردواستخر خاكي درحدود‮‭350‬هزار لارو مي باشد. باتوجه به نتايج بدست آمده و كارذيگران مي توان نتيجه گرفت كه تكثير مصنوعي ماهي هامون رادردماي ‮‭14-16‬رجه سانتيگرادودر آب جريان دار و بااستفاده ازهورمون تراپي(استفاده توام آنتي دوپامين و‭GnRha )‬امكان پذير بوده و مي توان لاروهاي اين گونه را به آساني در استخرهاي خاكي پرورش داد و اگر چه ذر مقايسه با كپور ماهيان داراي رشد كمتري بوده ممكن قيمت بالاي آن براي جبران نقصان توجيه اقتصادي آن نقش بسزايي داشته باشد.

bstract Hamoun fish, Schizothorax zarudnyi, is an indigenous species of the eastern waters of Iran, which is exclusively found in this region. However recently drought occurrence in the Chahnimeh reservoirs (a semi natural water body) making them vulnerable to extinction. As an appropriate action to address this problem and according to the 3 side contract between Italian Government – UNDP - Islamic republic of Iran Government and the Italian government financial support to reduce poverty in the Province of Sistan-Baluchestan through the reinforcement and dissemination of aquaculture activities the project was developed at the Hamoun Research Unit by the Chahbahar Fisheries Research Center to record the breeding normative of 1 g weight larvae for restocking and other researching purposes. 331 broodstocks of the indigenous species Shizothorax zarudnyi weighing 800-2450 g were collected from the Chahnimeh reservoirs in early autumn, 2006. from 5/3/2007 ( the project is supported and communicated on 2010) , Ovulation was stimulated with three stimulators; pituitary extract (3-6 mg kg-1 body weight), GnRH-A (20-30 mg kg-1 body weight) and anti dopamine (10-15 mg kg-1 body weight) that was given in 2-3 doses to breeders. Of 169 injected breeders , some were injected On mid March of 2007 (12-13 ºC water tempreture) responded to the injection 25% ,while the rest were injected On April of 2008 (14-16 ºC water tempreture) responded to the injection 65%. In the present project of 167 breeders 82 were female and 87 male. Totally 30 female breeders released their eggs in different stages. 20 female breeders released their eggs completely, 3 breeders released half of their eggs and 7 released 1/3 of their eggs. The male breeders just injected in the final dose of hormontrapy and all were ready for releasing sperms however the ovulation in female breeders occurs between 353-428 h ºC and after the final dose of injection. Ripe eggs were stripped from the females and fertilization was done by the dry method. Fertilized eggs were transferred to veis incubators and troughs. Incubation period for eggs differs and larvae hatch out after about 9-10 days at an average water temperature of 12.5 °C. Maintained at 13-14 °C, complete absorption of yolk sac in Shizothorax zarudnyi larvae occurred after 5-8 days. Larvae were fed with a mixture of powdered milk and egg yolk in this stage followed by decapsulated Artemia cysts and nauplii of Artemia and then on formulated starter diets used for carps . Because the ponds were not ready, larvae were maintained in troughs for about ten days before they were transferred to two 1200 m2 earthen ponds where they reached a body weight of about 1 g. They were then handed over to the Iranian Fisheries department in the region. Larvae were fed with the starter feed SFCO in the earthen ponds. About 350 thousand larvae were stocked in two earthen ponds. Based on the results of present study and other studies we may conclude that artificial breeding in Schizothorax can be successfully achieved at 14-16 ºC in flow through systems using hormone therapy (combination of GnRha and anti dopamine) and larvae could be easily cultured in earthen ponds. However this species exhibits lower growth rates as compared to carps its high expenses could have an important role in economical feasible.

سيستان وبلوچستان و تكثير , هامون ماهي , ‭Schizothorax zarudnyi ‬

تهران موسسه تحقيقات شيلات ايران

جدول، رنگي، مصور

موسسه تحقيقات شيلات ايران 39145

Sohrab Rezvani Gilkolaei. Study on prppation and breeding o hamoun fish shizothoraxzarudnyi to one gram weight in earthen pond

كتابنامه: ص. 63- 65

هامون- سيستان و بلوچستان- پرورش و تكثير , شيزوتراكس زارودني- پرورش و تكثير

2

ب 591 ر

639