1360

بررسي امكان تفكيك جمعيتي يك گونه از ماهيان استخواني درياي خزر (Rutilus kutum) از طريق انگشت نگاري عنصري بافت هاي سخت بدن

پرافكنده حقيقي، فرخ

دريانبرد، غلامرضا ، همكارطرح , پورنگ، نيما ، همكارطرح

1396

ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ذﺧﺎﯾﺮ آﺑﺰﯾﺎن آﺑﻬﺎي داﺧﻠﯽ

تفاوت تركيب شيميايي اندام هاي سختي همچون اتوليت براي بررسي تاريخچه ي محيطي بسياري از گونه هاي آبزي كارآمد مي باشد. در اين پژوهش مقادير 11 عنصر (K, Br, S, Zn, Fe, Sr, Cl, Mn, Mg, Na, P) در اندام هاي سخت شامل اتوليت، فلس، مهره پشتي، عدسي چشم و باله پشتي يك گونه از ماهيان استخواني درياي خزر (Rutilus kutum) مورد بررسي قرار گرفته است. نمونه ها از سه ايستگاه در حوزه جنوبي درياي خزر شامل غرب سفيدرود واقع در استان گيلان، بين سفيدرود و رودخانه تجن واقع در استان مازندران و شرق رودخانه تجن واقع در استان گلستان جمع آوري شده اند. براي اندازه گيري مقادير عناصر مورد مطالعه، از يك روش آناليز غير تخريبي به نام PIXE (گسيل القايي پرتو ايكس با پروتون) استفاده شده است. نتايج حاصله نشان داد كه عنصر غالب اندازه گيري شده در اندام هاي مورد مطالعه به جز عدسي چشم عنصر Ca مي باشد. بعلاوه در عدسي چشم نه تنها عنصر Ca عنصر غالب نبود بلكه ميزان اين عنصر در چشم بسيار ناچيز بدست آمد. با توجه به نتايج مربوط به تجمع Sr در اتوليت، مي توان استنتاج نمود كه نمونه هايي كه از ايستگاه هاي 2 و 3 گردآوري شده اند، احتمالا متعلق به يك جمعيت مي باشند. استنتاج مشابهي نيز بر مبناي نتايج حاصل از تجمع K در فلس حاصل گرديد. فلس ها ممكن است قابليت استفاده به عنوان ساختار جايگزين اتوليت براي تفكيك ذخاير R. kutum در درياي خزر را داشته باشند.

The information about differences in the chemical composition of skeletal structures (e.g. otoliths) have proven useful for reconstructing the environmental history of many marine species.in this reaserch, concentration levels of 12 trace elements (Zn, Fe, Sr, Cl, Mn, Mg, Na, P,Ca, K, Br and S) were measured in the skeletal structures containsotolith, scale , eye lenses, vertebra and fin ray of a species of Caspain sea bony fishes (Rutilus frisii kutum) collected from the three diffrent sites of southern areas of Caspain sea (gilan, mazandaran and golestanprovinces). Samples analysed by particle-induced X-ray emission (PIXE) technique to determine the concentrations of studied trace elements. The results showed that the concentration of Ca in different organs of samples except eye lenses in three different sites were more than other metals (p<0.05). How ever calcium concentration in eye lenses was not only dominate but also was in very small amounts. With regards to the Sr level in otolith, no significant differences could be found between the sampling sites 2 and 3. So it can be concluded that the specimens collected from the two sites are probably from the same population. Similar results were also obtained based on the results concerning K accumulation in scale. It can be concluded that scales may provide an alternative structure to otolith for stock discrimination of R. kutum in the southern Caspian Sea

عناصر كمياب , اندام هاي سخت , درياي خزر , ماهي سفيد , Rutilus kutum , PIXE

تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور

مصور (رنگي)، جدول

موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 53448

ص. ع. به انگليسي: Farokh Parafkandeh Haghighi. Evaluation of possibility of stock discrimination of a species of Caspian Sea Bony fishes (Rutilus kutum) through elemental fingerprinting of hard tissues of the body , كتابنامه: ص. 29- 33

ماهي‌ها -- درياي خزر , ماهي سفيد -- درياي خزر , ماهي‌ها -- اصلاح نژاد , ماهي‌ها -- اثر فلز‌هاي سنگين , جمعيت ماهي‌ها

/37482

پ318ب

639