عنوان :
ارزيابي اقتصادي-اجتماعي پروررش ماهي قزل آلاي رنگين كمان در قفس‌هاي شناور در منطقه جنوبي درياي خزر
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
ﺣﺎﻓﻈﯿه، ﻣﺤﻤﻮد
شناسه هاي افزوده :
صالحي، حسن همكارطرح , صالحي، علي‌اكبر همكارطرح , پرافكنده‌حقيقي، فرخ همكارطرح , گنجيان‌خناري، علي همكارطرح , متين‌فر، عباس همكارطرح , فارابي، محمد‌وحيد همكارطرح , جانبازي، علي‌اصغر همكارطرح , گل‌آقائي درزي، مهدي همكارطرح , فضلي، حسن همكارطرح , بهروزي، شهريار همكارطرح , يعقوب‌زاده، زهرا همكارطرح , قانعي‌تهراني، محمود همكارطرح , آذري، حميد همكارطرح
تنالگان :
ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞ ﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر
چكيده فارسي :
استعداد بالقوه پرورش ماهي در قفس در درياي خزر كاملا اثبات شده كه ضمن توليد بخشي از نياز پروتئين كشور موجب ايجاد شغل،رفاه،شكوفايي و رونق اقتصاد منطقه گشته است. از طرف ديگر تنها گونه اي كه مورد استقبال و موفقيت پرورش در قفس در درياي خزر قرار گرفته ماهي قزل آلاي رنگين كمان (Oncorhynchus mykiss) است كه ضروري است تا از بعد اقتصادي مقايسه اي بين پرورش اين ماهي در قفس هاي شناور در درياي خزر با روند سنتي پرورش آن در استخرهاي آبراهه اي با آب شيرين صورت گيرد . گرچه ورود به دريا ابعاد اجتماعي نيزخواهد داشت كه از اهميت ويژه اي برخوردار است و عدم بررسي آنها مي تواند به صنعت نوين پيش رو آسيب جدي وارد سازد. به همين منظور با تهيه پرسشنامه هاي اقتصادي و اجتماعي، اطلاعات لازم جهت بررسي هاي موضوعي و تحليل داده ها بر اساس سيستم كامفار طي سالهال 1395 در قفس هاي سواحل استان مازندران و سيستم هاي آبراهه اي پرورش ماهي قزل آلاي استان جمع آوري گرديد. از بعد اقتصادي قيمت تمام شده توليد ماهي قزل آلا در قفس،صرفنظر از عدم مصرف آب شيرين و ذخيره سازي وزن بالا ( حدود 200 گرمي) در قفس، با شرايط قفس هاي 20 الي 25 تني( قطر 20 متر و عمق 8 متر) با ظرفيت برداشت 15 تن ماهي قزل آلاي رنگين كمان با متوسط وزن 700 گرمي،2747 ميليون ريال ( با استهلاك 5 ساله، به ازاي هر قفس با هزينه ثابت 976 ميليون ريال و سرمايه در گردش 1946 ميليون ريال) تمام خواهد شد حال آنكه براي توليد همين تناژ ماهي در شرايط خشكي با سيستم آبراهه اي، ضمن مصرف آب شيرين كه شرايط خشكسالي كشور عملا امكان تامين آن حجم عظيم آب شيرين را غير ممكن مي سازد، با اين وجود با متوسط توليدحداكثر2.2 تن در هر استخر بتني 100 متر مكعبي، به 7 استخر نياز است كه باتوجه به قيمت حداقل زمين در استانهاي شمالي كشور، ساخت استخرهاي بتني، كانال كشي و ساير ملزومات توليد بالغ بر 3267 ميليون ريال ( با استهلاك 10 ساله، هزينه ثابت 1592 ميليون ريال و سرمايه در گردش 1764 ميليون ريال) اعتبارمورد نياز است.بدين منظور در تامين هزينه هاي ثابت و جاري سيستم آبراهه اي 1/26 برابر بيشتر از پرورش ماهي در قفس هزينه خواهند داشت. لازم به توضيح است به منظور مقايسه دو سيستم در شرايط يكسان، ذخيره سازي در استخر هاي بتني را نيزاز 200 گرم تا وزن برداشت 700 گرم محاسبه و مدت زمان برداشت در قفس 4 ماه و در سيستم استخرهاي حدود 7 ماه در نظر گرفته شده است. در اين مقايسه، هزينه هاي آب شيرين در سيستم سنتي آبراهه اي ، عليرغم وجود خشكسالي ها و كمبود آن و مقرراتي كه احتمالا در آينده نزديك بر مصرف آن وضع خواهد شد، ملاك قرار نگرفته، هر چند در يك قضاوت صحيح براي آب مصرفي دريا نيز هيچگونه تخمين مالي صورت نگرفته است. ضروري است تا تصميم گيران شيلاتي هزينه مصرفي آب دريا در سيستم پرورش ماهي در قفس هاي شناور را از ابعاد زيست محيطي، آلودگي ها و هزينه هاي لازم به منظور جلوگيري يا كاهش اثرات مخرب پرورش ماهي در قفس دريايي بر اكوسيستم را در دستور كار خود قرار دهند.قيمت فروش محصول در سيستم پرورشي در قفس 180 هزار ريال حال آنكه قيمت محصول حاصل از توليد در سيستم آبراهه اي 130 هزار ريال خواهد بود و لذا صرفه اقتصادي در پروش ماهي در قفس در مقايسه با وزن ماهي و كل زي توده زنده مشابه در سيستم آبراهه اي 607 ميليون ريال خواهد بود.از بعد اجتماعي نتايج جمع آوري فرم ها نشان داد كه بدليل قوانين نامشخص در پرورش ماهي در قفس، اخذ مجوزهاي طولاني مدت و مشكلاتي از جمله احتمال بيشتر تخريب قفس، دزدي ماهي، پاره شدن تور، و يا گرفتگي تور ناشي از فولينگ و.... از محبوبيت كمتري نزد مزرعه داران برخوردار است ولي با توجه به اينكه امكان دسترسي به آب شيرين سيستم آبراهه اي براي مزرعهداران فراهم نيست، استقبال از پرورش ماهي در قفس بيشتر و بدون جايگزين خواهد بود
چكيده انگليسي :
: This study aimed to assess the social, economic and fish farming in cages in the Southern Caspian Sea. The Caspian Sea is considered as one of the most important water resources of Iran, in which due to the appropriate weather conditions in the north of the country, has the potential for marine aquaculture. With the implementation of this plan would say that with respect to the proposed initial selection from Kheshtsar in Mazandaran province and Kiashahr in Guilan province with along coastline of about 250 km from the depth of 20 to 100 meters and an the area of about 2027km2 has the cage aquaculture talent. Of course, at the depths of greater than 100 M by using the world technology procedure, there is also the possibility of the establishment of marine cage aquaculture. Now, with the regards of the above potential in the Caspian Sea coastline, it is expected at least 200 cages fish sites farming in with the establishment of 40 cages per site and produce 160,000 tons with creating of 1,000 direct jobs and 2,000 indirect jobs and income 2000 billion gross annual average net profit of 40% could be 800 billion in which will produce of proteins needed part of the country, creating jobs, welfare, prosperity and economy in the region. With the implementation of such national project, it is needed to establish pilot farms to reach the goals: environmental assessment studies, risk assessment, aquatic selection and the use of appropriate cage structures according to ecological conditions of southern Caspian Sea.
كليدواژه :
قفس , درياي خزر , اقتصاد توليد , مسائل اجتماعي , سيستم آبراهه اي
اطلاعات نشر :
تهران ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر
مشخصات ظاهري :
مصور، عكس(رنگي)، جدول، نمودار، نقشه
فروست :
ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي - ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر 533338
