عنوان :
بررسي خصوصيات فيزيكو شيميايي آب در منطقه جنوبي درياي خزر
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
نصراله‌ز اده‌ساروي، حسن
شناسه هاي افزوده :
فارابي، محمدوحيد ، همكارطرح , يونسي‌پور، حوريه ، همكارطرح , علومي، يوسف ، همكارطرح , نصراله‌تبار، عبداله ، همكارطرح , الياسي، فرزاد ، همكارطرح , نوروزيان، محسن ، همكارطرح , دليناد، غلامحسين ، همكارطرح , مكرمي، علي ، همكارطرح , مخلوق، آسيه ، همكارطرح , گل‌آقايي، مهدي ، همكارطرح , كاردررستمي، محمد ، همكارطرح
تنالگان :
سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
چكيده فارسي :
اين مطالعه به بررسي خصوصيات فيزيكو شيميايي آب سواحل ايراني منطقه جنوبي درياي خزر طي چهار فصل در هشت نيم خط عمود بر ساحل (آستارا، انزلي، سفيد رود، تنكابن، نوشهر، بابلسر، اميرآباد و بندر تركمن) در سال 1388 مي پردازد. تعداد 480 نمونه آب در لايه هاي مختلف نمونه برداري و سپس پارامترهاي فيزيكو شيميايي آن با روش استاندارد اندازه گيري گرديد. نتايج نشان داد كه ميانگين دماي آب در سطح و لايه نوري در اين منطقه به ترتيب برابر 67.18 32.0 و82.17 34.0 درجه سانتي گراد بوده است. كمترين و بيشترين دما به ترتيب مربوط به فصول زمستان (40.6) و تابستان (60.27) ثبت گرديد. همچنين شكست دمايي در محدوده 12 تا 15 درجه سانتيگراد در لايه 20 تا 50 متر اعماق 50 و 100 متر به ثبت رسيده است. ميانگين شوري در لايه نوري در اين منطقه برابر04.11 17.0 گرم بر ليتر بوده است. همبستگي بين دما و شوري آب با استفاده از آناليز پيرسون معني دار و مثبت بوده است. در اين تحقيق حداكثر شوري در نواحي مختلف در فصل تابستان و حداقل در فصل زمستان مشاهده گرديد. ميانگين شفافيت در تحقيق حاضر برابر 35.4 21.0 متر بوده است كه نسبت به سال قبل كاهشي كمي را نشان داد، اما pH با ميانگين 43.8 01.0 نسبت به سال قبل روند افزايشي داشته است. ميانگين ميزان اكسيژن محلول در طول سال در لايه نوري به ميزان 72.5 06.0 ميلي ليتر در ليتر و اشباعيت 130 1 درصد بوده است. ميانگين درصد اشباعيت لايه نوري در سال 1375 برابر 104 5 درصد بوده است اما در سالهاي ،1387 1383 و تحقيق حاضر (يك دهه بعد از ورود شانه دار) اين مقدار از مرز 120 درصد در لايه نوري گذشته است. اين تغييرات مي تواند شاهدي بر تغيير سطح تروفيكي از اليگوتروف در دوره قبل از ورود شانه دار به حالت مزو- يوتروف در بعد از ورود شانه دار و تاكنون باشد. غلظت سالانه ازت معدني (NH4 +، NO2-، NO3-) نسبتا داراي تغييرات گسترده اي است. ميانگين سالانه ازت آمونيمي، ازت نيتريتي، آزت نيتراتي، ازت معدني و آلي در لايه نوري به ترتيب برابر17.3 11.0 ، 0 00.0.،1 07.0 08.،18.4 13.0 55 و0.29 7.0 ميكرومولار بوده است. همچنين درصد اجزاي تركيبات نيتروژني نسبت به ازت معدني در مناطق و فصول مختلف در سال متفاوت است بطوريكه درصد + NH4، - NO2 و - NO3 به ترتيب برابر 9 تا ،2.0 98 تا 2.28 و 0.0 تا 0.90 درصد متغير بوده است. درصدDIN (Dissolved Inorganic Nitrogen) كمتر از 15 درصد و درصدDON (Dissolved Organic Nitrogen) به بيش از 80 بوده است. ميانگين سالانه فسفر معدني، آلي و سيليس محلول در لايه نوري به ترتيب برابر 0 01.0.،62.0 02.0 24 و 22.8 22.0 ميكرومولار بوده است. بطور كلي، نتايج نشان داد كه دماي آب، شوري، شفافيت و ازت آلي نسبت به سال قبل كاهش نشان داد اما اكسيژن محلول، درصد اشباعيت، pH، ازت آمونيمي، ازت نيتراتي و سيليس محلول افزايش داشته است. فسفر معدني و ازت نيتر تي تغيير قابل ملاحظه اي نداشته اند. نسبت ازت/ فسفر در درياي خزر كه داراي محدوده بسيار بار يك است، چند برابر كمتر از ديگر درياها مي باشد. نتايج نشان داد كه در سال قبل از ورود شانه دار اكوسيستم درياي خزر داراي محدوديت نيتروژني براي رشد فيتوپلانكتون بوده است. درحالي كه بر طبق نتايج حاصل از تحقيق حاضر، اكوسيستم درياي خزر علاوه بر شرايط محدوديت نيتروژني، به سمت محدوديت فسفري نيز سوق پيدا كرده است.
چكيده انگليسي :
This study was conducted to physico-chemical characteristics of water in the Iranian coastal of southern Caspian Sea during four seasons at 8 transects (Astra, Anzali, Sefidrud, Tonekabon, Nowshahr, Babolsar, Amirabad and Bandar Turkman) during 2009-2010. 480 samples were collected at different layers of water and then analyzed based on standard methods. Results showed that the mean of water temperature were 18.67 0.32 and 17.82 0.43 C at the surface and euphotic layer, respectively. Minimum and maximum of water temperature were recorded in winter (6.40) and summertime (27.60). In addition, temperature gradient was ranged between 12 to 15 C at 20 to 50 layers in 50 and 100m depths. Mean of salinity was 11.04 0.17 g/l at euphotic layer. Pearson correlation between temperature and salinity was positively significant. Therefore, maximum salinity was recorded in summer and minimum in winter. Mean of transparency (SD) in the present study was 4.35 0.21 m which compared to the pervious sampling period (2008) showed small decrease, but the mean of pH was observed 8.43 0.01 which was higher than the pervious sampling period (2008). The mean of DO and DO% were observed 5.72 0.06 ml/l and 130 1 percent at euphotic layer during sampling period. The mean of DO% was recorded 104 5 at euphotic layer in 1996 (before introduction of Mnemeiopsis leidyi), but the study in the years 2004, 2008 and present (one decade after introduction of Mnemeiopsis leidyi) this value was registered higher than 120% at euphotic layer. This shows that trophic status of Caspian ecosystem shifted from oligotrophy (before introduction of Mnemeiopsis leidyi) to meso-eutrophy (after introduction of Mnemeiopsis leidyi). Annual concentration of inorganic nitrogen (DIN= NH4 +, NO2-, NO3-) has a fairly wide variation. Percentage of nitrogen components out of DIN were varied 9-98, 0.2-28.2 and 0.0-90.0 respectively. In this study, percentage of DIN was lower than 15% and organic nitrogen (DON) was higher than 80%. Overall, results showed that water temperature, salinity, transparency and DON were recorded lower than the previous study (2008), but DO, DO%, pH, NH4+, NO3- and DSi were higher than the pervious sampling period. Inorganic phosphorous (DIP) and NO2- have not changed substantially. N/P ratio of Caspian Sea has a narrow range which order of magnificent lower than other seas. The results of the present study showed that Caspian ecosystem was nitrogen limitation before introduction of Mnemeiopsis leidyi, while it seems that after introduction of Mnemeiopsis leidyi the system has been shifted to the phosphorous limitation.
كليدواژه :
پارامترهاي فيزيكو شيميائي , مواد مغذي، آب , درياي خزر
اطلاعات نشر :
تهران ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر
مشخصات ظاهري :
جدول، نمودار
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 40746
