چكيده فارسي :
به منظور تعيين ميزان تأثير گذاري عوامل عوامل محيطي و مديريتي مورد مطالعه در بروز بيماريهاي مورد مطالعه ويروسي ( IPN, IHN , VHS ) در مراكز تكثير همكار طرح و همچنين در منطقه اجراي طرح و مقايسه آن با مركز الگويي تكثير و پرورش قزل‌‌آلاي رنگين كمان در مركز تنكابن و ارائه دستورالعمل‌هاي علمي و كاربردي جهت كاهش مخاطرات مذكور اقدام به اجراي طرح گرديد .
در اين راستا به منظور حصول تخم چشم‌‌زده و بچه ماهي از پيش مولدين و همچنين جمعيت هاي پايه انتخاب شده ضرورت ارزيابي اپي زئولوژيكي عوامل محيطي و مديريتي تأثيرگذار بر بروز بيماريهاي مورد نظر مي‌تواند زمينه تأثيرگذاري و اثربخشي محصولات توليدي در مركز را در خصوص بهره‌برداري (كارگاه‌هاي تكثير و پرورش در آبزيان) افزايش دهد.
روش تحقيق بر اساس بررسي‌هاي اپي زئولوژيك با هدف شناسايي عوامل مؤثر در اپيدمي شدن بيماريهاي مورد نظر مشاهده، پرسشگري و ثبت و تحليل اطلاعات مورد نظر در دستور كار قرار گرفت .
در انجام مطالعات مقدماتي، جمع‌آوري اطلاعات، اسناد و مدارك موجود در منطقه مورد مطالعه با هدف جهت‌گيري صحيح در راستاي بررسي‌هاي اپيدميولوژيك و دستيابي به عوامل اصلي در اپيدمي شدن بيماريهاي مورد نظر به انجام رسيد.
بررسي نتايج مؤيد اين مطلب است كه طي يك سال پايش عوامل خطر محيطي و مديريتي در مراكز همكار طرح و مركز الگويي ايجاد شده در تنكابن، تلفات ناشي از بروز بيماريهاي ويروسي مورد نظر مشاهده نگرديد. اين موضوع مبين انتخاب اوليه اصولي مراكز مذكور ميباشد. شايان ذكر است كه در دو مركز ياسوج و مركز باران واقع در فيروزكوه، در ماه‌هاي آخر پايش آلودگي به بيماريهاي ويروسي IPN و IHN گزارش گرديد كه پس از تشخيص‌هاي انجام شده توسط سازمان دامپزشكي، جهت معدوم‌سازي ماهيان ذخيره‌سازي شده اقدام شد. براساس داده‌هاي ثبت شده علت بروز بيماري در مزرعه باران، واردات تخم چشم‌‌زده از كشور اسپانيا بوده و علت مشاهده آلودگي در مركز ياسوج بواسطه سوابق بيماري در سنوات گذشته در مركز بوده كه با فراهم شدن شرايط مستعد از جمله كاهش دما و اكسيژن، از شكل نهفته خارج و خود را نشان داده است .
بررسي عوامل خطر محيطي بيانگر اين مطلب است كه بواسطه باز بودن سيستم تمامي مراكز همكار، تاثيرپذيري از تغييرات درجه حرارت و اكسيژن، در بروز مخاطرات از اهميت بيشتري برخوردار است و بالا بودن نيتريت و نيترات، عوامل خطر موثر بعدي در توليد و ايجاد شرايط مناسب جهت بروز بيماري محسوب مي‌گردند .
مهم‌ترين عامل مديريتي موثر در مخاطرات مد نظر، عدم فراهم بودن شرايط و مديريت ايمني زيستي در مراكز همكار مورد مطالعه بوده است. فراهم كردن زيرساخت‌ها و تجهيزاني كه متضمن فراهم شدن مديريت خوب آبزي‌‌پروري بر مبناي اصول ايمني زيستي باشد، از مهم ترين الزامات پيشگيري‌كننده از بروز بيماريهاي مورد نظر برآورد گرديد. دسترسي به تكنسين‌هاي آموزش ديده در مباحث تكثير، پرورش و پشتيباني فني و تاسيساتي از نظر اهميت در درجه‌بعدي قرار دارند. سومين گروه از عوامل موثر شامل غذاي سالم، واردات تخم چشم‌‌زده و حضور حيوانات شكارچي ميباشد .
شايان ذكر است، در مركز SPF بواسطه رعايت نكات ايمني ، ايجاد زير ساخت‌هاي مناسب، برگزاري دوره‌هاي آموزشي، تامين ماهي و غذا از منابع مطمئن و ارزيابي شده، تامين آب از چاه و ضدعفوني و اكسيژن‌دهي به آب قبل از ورود به سالن‌هاي تكثير و پرورش، عملاً وضعيت مطلوبي براي فعاليت‌ها فراهم بوده و قطع برق و همچنين حوادث غير مترقبه و شرايط نامساعد جوي تاثيرگذارترين مخاطرات در روند توليد بوده است .
چكيده انگليسي :
Abstract
This study was carried out in all rainbow trout breeding centers in the years 1395 (second half) and 1396 (first half) in order to monitor and evaluate the environmental and management risk factors in the emergence of certain viral diseases in selected farms in the free of contamination regions in Iran. This study was conducted in a systematic, monthly and continuous manner to the selected centers through performing a qualitative water test and recording the data of a questionnaire prepared for this purpose. In order to identify the probability of contamination of these centers with viral agents, their health status from the Veterinary Department of the West Azerbaijan Province was investigated from different stages, including eggs, larvae, infants, progenitors and broodstocks, in accordance with the protocol of the OIE for sampling for the testing of Hazardous viruses including IPN, IHN and VHS. Viral experiments at the Internal Water Research Institute were conducted as a reference for viral testing of fish of the OIE Organization, with viral culture, on specific cellular dams, and identified centers with potential for contamination. Of the five surveyed centers, one center for the IPN virus and one for the IHN virus All of the high risk management and environmental risk factors were analyzed in all centers, especially 2 infected centers. Logistic regression analysis showed that only water temperature significantly predicts viral mortality (p <0.01). Viral experiments were conducted at the Inland Water Research Institute as a reference for viral testing of fish of the OIE Organization, with viral culture, on specific cellular lines, and centers with potential for contamination were identified. Of the five surveyed centers, one center was infected with the IPN virus and one was infected with the IHN virus. All of the high risk management and environmental risk factors were analyzed in all centers, especially in 2 infected centers. Logistic regression analysis showed that only water temperature significantly predicts viral mortality (p <0.01). The direction of this effect was negative and it is shown that with the increase of temperature, the rate of viral mortality in fish is decreased. In other physical and chemical factors, there was no significant correlation with the level of viral mortality (P> 0.01). The Effect of different management practices factors were on the production problems and mortality of different stages of fish in each field were estimated. The evaluation of risk assessment in viral infected fields showed that non-compliance with bio-security, import of eyed eggs to the farm and unskilled manpower as critical (Critical) Risk assessment of management factors and high nitrite levels, unionized ammunia, lower temperatures and reduced water flow due to the risk of severe intensity (Major) were considered as environmental risk factors. It is suggested that, while reviewing the terms and conditions of issuing licenses and extending permits for operation and sanitation, it is suggested that the legal requirements for the application of hardware and software and the optimization of biological protection systems and their proper implementation in these centers by related devices such as Agricultural Engineering Organization, Veterinary Organization and Fisheries Organization of Iran and veterinary of the country in order to maintain production and promote sustainable production, and take practical training courses in the fields mentioned above for experts and owners of farms to obtain permits. The relevant one must be announced.
كليدواژه :
امنيت زيستي , طرح SPF , قزل آلاي رنگين كمان , اپي زئولوژي , ويروس , مركزتكثير
