مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - ارائه چارچوبي براي ارزيابي پايگاه وب پژوهشگاه‌ها از منظر معماري اطلاعات: مطالعه موردي وبگاه پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران

چكيده فارسي :

پژوهشگاه‌ها به عنوان سازمان‌هايي ماموريت‌گرا، وظيفه پاسخگويي به پرسش‌هاي جامعه را در حوزه‌هاي تخصصي دارند و از اين رو بايد بتوانند برون‌داد خود را به نحو موثري به كاربران هدف خود عرضه نمايند. رسيدن به چنين هدفي نيازمند بهره‌گيري صحيح از اصول معماري اطلاعات براي سازماندهي مناسب بستر اطلاعاتي است كه پژوهشگاه‌ها در آن با مخاطبان خود تعامل دارند. بنابراين بررسي و ارزيابي معماري اطلاعات وبگاه پژوهشگاه‌ها، به عنوان بستر ارتباطي اصلي آن‌ها با كاربرانشان، از اهميت خاصي برخوردار است. با اين حال چارچوب مدوني براي ارزيابي معماري اطلاعات وبگاه در پيشينه پژوهش به چشم نمي‌خورد. لذا در پژوهش حاضر سعي شد تا اين شكاف مطالعاتي پوشش داده شود. در اين راستا ابتدا مفهوم معماري اطلاعات و ابعاد آن در قالب يك سيستم و با استفاده از مطالعات كتابخانه‌اي تبيين شد. سپس با بهره‌گيري از پنل خبرگي به عنوان روش اجماع، چارچوبي نظري براي ارزيابي معماري اطلاعات وبگاه‌ ارائه شد. بدين ترتيب فرايند ارزيابي به همراه سياهه‌هاي وارسي براي ارزيابي هر يك از زيرسيستم‌هاي معماري اطلاعات به دست آمدند. در ادامه چارچوب مذكور در يك مطالعه موردي براي ارزيابي وبگاه پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران از منظر معماري اطلاعات به ‌كار گرفته شد. نتايج حاصل از اين ارزيابي حاكي از وضعيت خوب اين وبگاه از منظر سيستم سازماندهي با 6/67%، سيستم برچسب‌زني با 4/68% و سيستم پيمايش با 4/65% است. اين در حالي است كه وضعيت سيستم جستجو با 8/34% ضعيف ارزيابي شد. براي بهبود سيستم جستجوي اين وبگاه پيشنهاد مي‌شود تا قابليت‌هايي نظير «اصلاح اشتباه‌هاي نوشتاري در پرسمان ورودي»، «متمايز ساختن كلمات ورودي در نتايج بازيابي شده»، «افزودن عملگرهاي منطقي به سيستم جستجو»، «امكان جستجو در فراداده‌ها»، «مرتب‌سازي نتايج به صورت الفبايي و تاريخي»، و «افزودن فيلترهايي همچون موضوع و سال» مورد توجه قرار گيرند.