816

پايش شكوفايي جلبكي در آبهاي ساحلي خليج فارس و درياي عمان ( محدوده آبهاي استان هرمزگان)

ابراهيمي، محمود

زرشناس، غلامعباس ، همكارطرح , اسلامي، فرشته ، همكارطرح , اكبرزاده، غلامعلي ، همكارطرح , جوكار، كاظم ، همكارطرح , اياغ، رقيه ، همكارطرح , مخبر، زهره ، همكارطرح

1395

سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور

اين تحقيق به منظور پايش شكوفايي جلبكي آب‌هاي ساحلي استان هرمزگان در سال ‮‭1391‬ به انجام رسيد. هدف از اجراي اين پروژه، بررسي تغييرات ماهانه پلانكتون‌هاي گياهي،جانوري وعوامل محيطي آنها بوده كه براي دستيابي به اين هدف، در آبهاي ساحلي بندرلنگه و بندر جاسك هر كدام 3 ايستگاه، و در مناطق ساحلي بندر عباس 8 ايستگاه تعيين و به صورت ماهانه نمونه‌برداري شد. در همه ايستگاهها،تغييرات عوامل فيزيكي وشيميايي آب(از سطح تا عمق) با استفاده از دستگاه ‭CTD ‬مورد سنجش قرار گرفت.ميانگين تغييرات عوامل محيطي مورد نظر در طول دوره بررسي به ترتيب، درجه حرارت بين ‮‭19/5 0/32‬ و‮‭35 /34 0/2‬ ‭(oC)‬، شوري بين ‮‭36/8 0/05‬ و‮‭39 0/03‬ ‭(psu)‬، اكسيژن محلول بين ‮‭4/75 0/14‬ و ‮‭6/8 0/2‬ ‭(pH ‬،‭(mg/l ‬بين ‮‭7/9 0/05‬ و ‮‭8/8 0/09‬ وكلروفيل ‭a ‬بين‮‭0/29 0/13‬ و ‮‭2/97 0/1‬ ‭(mg/m‬3) به دست آمد. در اين بررسي تعداد 3 شاخه، 5 رده، ‮‭14‬ راسته، ‮‭24‬ خانواده و ‮‭42‬ جنس از پلانكتونهاي گياهي (شامل ‮‭26‬ جنس از گروه باسيلاريوفيسه، ‮‭14‬ جنس از گروه دينوفيسه و 2 جنس هم از گروه سيانوفيسه ها) و همچنين ‮‭14‬ گروه نيز از جمعيت پلانكتونهاي جانوري مورد شناسايي قرار گرفت.نتايج حاصل از بررسي پلانكتون گياهي آبهاي ساحلي استان هرمزگان نشان داد كه در همه ماهها (با صرفنظر از برخي موارد استثنايي كه دينوفلاژلاها گروه غالب بوده‌اند) دياتومه‌ها بالاترين درصد فراواني و گروه غالب را تشكيل مي‌دهند. در بهار، ‭Gymnodinium‬با (‮‭90‬ )، تابستان، ‭Chaetoceros ‬و ‭Oscillatoria ‬هركدام با (‮‭40‬ )،در پاييز، ‭Leptocylindrus ‬و ‭Rhizosolenia ‬هركدام با (‮‭71‬ و ‮‭26‬ )و در زمستان ‭Leptocylindrus ‬با (‮‭33‬ ) جنس‌هاي غالب آبهاي ساحلي بندر عباس بودند، همچنيين در آبهاي ساحلي بندر لنگه و بندر جاسك نيز به ترتيب در بهار ‭Guinardia ‬با (‮‭30‬ ) و ‭Leptocylindrus ‬با (‮‭39‬ )، در تابستان، ‭Nitzschia ‬با (‮‭69‬ ) و ‭Rhizosolenia ‬با ( ‮‭49‬ ) ، در پاييز، ‭Rhizosolenia‬با (‮‭57‬ )و ‭Gymnodinium‬با (‮‭30‬ )، ودر زمستان ‭Leptocylindrus ‬با (‮‭40‬ و ‮‭59‬ )جنس‌هاي غالب اين مناطق را شامل گرديدند. نتايج بررسي آزمون همبستگي اسپيرمن بين پارامترهاي فيزيكوشيميايي با فراواني پلانكتون هاي گياهي نشان داد كه مجموع فراواني كل پلانكتون هاي گياهي در همه مناطق نسبت به اكثريت قريب به اتفاق پارامترهاي فيزيكوشيميايي همبستگي مثبت ومعني داري داشته است (‮‭0/05‬ ‭P<). ‬نتايج مربوط به تغييرات فصلي زئوپلانكتونها ودرصد فراواني آنها نشان داد كه در فصل بهار ‭Nauplius ‬با ( ‮‭49‬ ) و ‭Calanoida ‬با (‮‭21‬ ) و در تابستان ‭Nauplius ‬با (‮‭41‬ ) و ‭Tintinnida‬با ( ‮‭28‬ ) و در پاييز ‭Nauplius ‬با ( ‮‭49‬ ) و ‭Cyclopoida ‬با (‮‭20‬ ) و در زمستان ‭Tintinnida ‬با (‮‭31‬ ) و ‭Cyclopoida ‬با ( ‮‭26‬ ) بيشترين در صد فراواني در آبهاي ساحلي استان هرمزگان را به خود اختصاص داده‌اند، به عبارت ديگر، بيشترين در صد فراواني متعلق به سخت پوستان مي‌باشد.

‭This study was carried to monitor the algal bloom in Hormozgan Province costal water in 2012. The purpose of this project is to examine the changes of phytoplankton, Zooplankton, and environmental factors in this area monthly. To achieve this goal, eight sampling stations were selected in Bandar Abbass coast and three stations were selected in both port Lengeh and Jask. Physicochemical parameters of water were measured with a CTD and the minimum and maximum values were obtain for these parameters contain temperatures between 19.5 0.32 and 35.34 0.2 (o C), salinity between 36.8 0.05 and 39 0.03(p s u), dissolved oxygen between 4.75 0.14 and 6.8 0.2 (mg / l), pH between 7.9 0.05 and 8.8 0.09, chlorophyll a between 0.29 0.13 and 2.97 0.13 (mg/m3). In this study 3 branches, 5 classes, 14 orders, 24 families and 42 genera of phytoplankton (including 26 genera of group Bacillariophyceae, 14 genera of group Dinophyceae and 2 genera of group Cyanophyceae) as well as 14 groups of Zooplankton populations were identified. The results of the study of phytoplankton in coastal waters of the Hormozgan province showed that in all months (with some exceptions, regardless of the dominant group have dinoflagellate) diatoms constitute the highest frequency of the dominant group. In the spring, Gymnodinium with 90% ,in summer Chaetoceros and Oscillatoria, each with a 40% , in fall Leptocylindrus and Rhizosolenia each with 71%and 26% and 33% in winter Leptocylindrus the dominant species in coastal waters of Bandar Abbas. In Port Lengeh and r Jask coastal waters Guinardia with 30% and Leptocylindrus with 39% in the Spring Nitzschia, with 69% and Rhizosolenia with 49% in the Summer, Rhizosolenia, with 57% and Gymnodinium 30% in the Autumn, and Leptocylindrus with 40% and 59% in the Winter were the dominant species in these areas.There was a significant correlation n between physicochemical parameters and total abundance of phytoplankton in all area (p<0.5). The results showed that the seasonal variation and the percent of zooplankton were , Nauplius, 49% and Calanoida, 21% in Spring , Nauplius, 41% and Tintinnida, 28% in Summer , Nauplius 49% and Cyclopoida, 20% in Autumn and Tintinnida, 31% and Cyclopoida, 26% in Winter in Hormozgan province Coasts , in other words , the maximum percentage was belong to the crustacean group.

شكوفايي جلبكي , فيتوپلانكتون , زئوپلانكتون , استان هرمزگان , خليج فارس و درياي عمان

تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور

بخشي رنگي، جدول، رنگي، مصور، نمودار

موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 47205

كتابنامه: ص. 50- 52

جلبك‌ هاي دريايي- خليج فارس , جلبك هاي دريايي- درياي عمان

۸۱۷۷

پ136الف

579