عنوان :
بررسي قابليت استفاده از صدف نرمتنان دو كفه اي بعنوان كرونومتر زيستي (Biochronometers) براي ارزيابي كيفي اكوسيستم دريايي خليج فارس- فاز نخست دو گونه صدف مرواريدساز
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
پورنگ، نيما
شناسه هاي افزوده :
مطلبي، عباسعلي ، همكارطرح , مرتضوي، محمدصديق ، همكارطرح , دهقاني، رضا ، همكارطرح , آقاجري، ناصر ، همكارطرح , كمالي، عيسي ، همكارطرح
تنالگان :
ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت، آﻣﻮزش و ﺗﺮوﯾﺞﮐﺸﺎورزي ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﻋﻠﻮم ﺷﯿﻼﺗﯽ ﮐﺸﻮر - ﻣﺮﮐﺰ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ذﺧﺎﯾﺮ آﺑﺰﯾﺎن آﺑﻬﺎي داﺧﻠﯽ
چكيده فارسي :
در اين تحقيق ميزان تجمع فلزات سنگين (Cd, Cu, Ni, Pb, V, Zn) در بافت هاي نرم (عضله و برانشي) دو گونه دو كفه اي مرواريد ساز خليج فارس (محار و لب سياه) كه در زمستان سال 1389 از دو ايستگاه نمونه برداري در اطراف جزاير لاوان و هندورابي (واقع در خليج فارس) گردآوري شده بودند، اندازه گيري گرديد. مقادير عناصر مزبور در آب و رسوبات سطحي ايستگاههاي نمونه برداري نيز اندازه گيري شد. علاوه بر اين تغييرات مقادير عناصر Li، Mg، Al، Mn، Fe ، Cu، Sr، Ba ، Pb و Zn در طول خطوط رشد صدف گونه محار بررسي گرديد.
آناليز عناصر مذكور در بافت هاي نرم، آب و رسوبات با استفاده از دستگاه طيف سنج جذب اتمي واجد كوره گرافيتي (GFAAS) و آناليز نمونه هاي صدف با استفاده از LA-ICP-MS انجام شد. با توجه به نتايج حاصله از ميان پارامترهاي بيومتريك اندازه گيري شده در اين تحقيق (وزن، طول، طول پاشنه،عرض و ارتفاع صدف) صرفا ارتباط معني داري بين تغييرات طول پاشنه صدف نمونه ها و ميزان تجمع فلزات مورد بررسي در بافتهاي نرم مشاهده مي گردد. اختلاف معني داري (p< 0.001) بين ميزان تجمع فلزات در بافت هاي نرم مشاهده گرديد. ترتيب تجمع فلزات در بافت برانشي و عضله گونه لب سياه به ترتيب به صورت Zn, Ni, Cd, Cu > Pb, V و Zn, Ni, Cu, Cd > V, Pb و در مورد گونه محار به ترتيب بصورت: Zn, Ni, Cd > Cu, V, Pb و Zn, Ni > Cd , Cu > V, Pb مشاهده گرديد. ترتيب تجمع عناصر در صدف محار بصورت: Mg > Sr > Mn, Li , Al, Ba, Cu, Pb, Zn, Fe بود. در مورد آب و رسوب منطقه مطالعاتي ترتيب تجمع فلزات بصورت: Zn> Cu, Ni, Pb, Cd تشخيص داده شد. اختلاف معني داري بين دو ايستگاه نمونه برداري از نظر تجمع Al و Mnدر صدف گونه محار مشاهده گرديد.
مقايسه نتايج حاصل از اين تحقيق در مورد آب و رسوبات منطقه با استانداردهاي مرتبط حاكي از آن است كه نتايج تحقيق كنوني تقريبا در تمامي موارد بطور قابل ملاحظه اي كمتر مي باشد. از سوي ديگر مقايسه نتايج مربوط به مقادير تجمع عناصر در بافت هاي نرم دو گونه مطالعاتي و همچنين صدف گونه محار با تحقيقات مرتبط انجام شده در ساير نقاط دنيا، نشانگر قابل مقايسه بودن نتايج در اكثر موارد مي باشد.
با توجه به نتايج اين تحقيق، قابليت استفاده از صدف محار به عنوان كرونومتر زيستي فلزات سنگين (بويژه در مورد فلز مس) تاييد مي گردد. البته انجام تحقيقات تكميلي در اين راستا ضروري مي باشد.
چكيده انگليسي :
Concentrations of trace elements (Cd, Cu, Ni, Pb, V and Zn) were determined in the soft tissues (muscular foot and gills) of two pearl oyster species (Pinctada radiata and P. margaritifera) as well as water and surficial sediments from two sampling sites located in the northern part of the Persian Gulf by Graphite Furnace Atomic Absorption Spectrophotometer (GFAAS). Moreover, the levels of Li, Mg, Al, Mn, Fe, Cu, Sr, Ba, Pb and Zn were measured in two shell layers (outer calcite prismatic layer and the inner aragonite nacreous layer) of P. radiata specimens were using Laser Ablation Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometer (LA-ICP-MS).
Among the biometric parameters measured in this study, only in the case of hinge length a significant relationship with accumulation of the elements in the soft tissues could be found. There were significant differences between the elements in their bioaccumulation in the soft tissues.
The pattern of metal occurrence in the selected tissues, shell layers, water and sediments exhibited the following descending order: Zn, Ni, Cd, Cu > Pb, V and Zn, Ni, Cu, Cd > V, Pb for gills and foot of P. margaritifera, respectively; Zn, Ni, Cd > Cu, V, Pb and Zn, Ni > Cd , Cu > V, Pb for gills and foot of P. radiata, respectively; Mg > Sr > Mn, Li , Al, Ba, Cu, Pb, Zn, Fe for the shell layers of P. radiata and Zn> Cu, Ni, Pb, Cd for water and sediments.
Comparison of the gained data from this study concerning water and sediments with the relevant standards and guidelines shows that nearly in all the cases our results were markedly below them. In most cases the metal contents in the soft tissues f both species as well as the shells of P. radiata are comparable to other world areas.
With regards to the results of the present study, the capability of P. radiata for using as a sensitive biomonitoring tool for heavy metals (especially Cu) in the Persian Gulf can be verified. However, further researches in this regard need to be carried out.
كليدواژه :
صدف مرواريد ساز، محار , فلزات سنگين , لب سياه , خليج فارس , كرونومتر زيستي
اطلاعات نشر :
تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
مشخصات ظاهري :
بخشي رنگي، جدول، مصور، نمودار
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 41580
كتابنامه :
كتابنامه: ص. 83- 88
موضوع :
صدف , ترم تنان- ايران- خليج فارس , دوكفه اي ها , صدف- شناسايي , صدف هاي مرواريدساز
