عنوان :
بررسي وضعيت زيستي بچه ماهيان سفيد (Rutilus frisii kutum) رها سازي شده در رودخانه سفيدرود (استان گيلان)
شرح پديد آور/مجري (مجريان) طرح :
عباسي، كيوان
شناسه هاي افزوده :
عبدالملكي، شهرام ، همكارطرح , كيمرام، فرهاد ، همكارطرح , پرافكنده، فرخ ، همكارطرح , مرادي ، مهدي ، همكارطرح , محسن پور، حجت ، همكارطرح , راستين ، رجب ، همكارطرح , سبك آرا ، جليل ، همكارطرح , خطيب ، سپيده ، همكارطرح , مكارمي ، مرضيه ، همكارطرح , سرپناه ، علينقي ، همكارطرح , فدايي ، بهروز ، همكارطرح , قانع ، احمد ، همكارطرح , عابديني ، علي ، همكارطرح , دقيق روحي، جواد ، همكارطرح , يوسف زاده، اسماعيل ، همكارطرح , زحمتكش ، يعقوبعلي ، همكارطرح , خدمتي ، كامبيز ، همكارطرح , ميرزاجاني ، عليرضا ، همكارطرح , بابايي ، هادي ، همكارطرح , اصغرنيا ، مهرداد ، همكارطرح , ماهي صفت ، فرشاد ، همكارطرح , درويشي، صمد ، همكارطرح , صياد رحيم، مصطفي ، همكارطرح , نيك پور، مرتضي ، همكارطرح , نوروزي، هيبت ا ، همكارطرح , صداقت كيش، اصغر ، همكارطرح , خوشحال ، جواد ، همكارطرح , ايرانپور، محرم ، همكارطرح , مهدي زاده، غلامرضا ، همكارطرح , صابري، حسين ، همكارطرح
تنالگان :
سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
چكيده فارسي :
ماهي سفيد گونه اي مهاجر از كپورماهيان درياي خزر بوده و در رودخانه هاي منتهي به آن تخمريزي مينمايد. شيلات ايران هر ساله دهها ميليون عدد بچه ماهي انگشت قد حاصل از تكثير مصنوعي آن را در اين رودخانه ها بويژه سفيدرود رهاسازي مي نمايد. اين پروژه با هدف تعيين مدت ماندگاري بچه ماهيان رهاسازي شده در رودخانه سفيدرود، و نيز وضعيت تغذيه طبيعي و رشد آنها در رودخانه انجام شد. علامتگذاري ماهيان از طريق قطع بخش كوچكي از باله دمي انجام شد. حدود تعداد 50000 و 5200 عدد بچه ماهي سفيد علامت دار با ميانگين طول كل 53/2 5/6 ميليمتر و وزن بدن 1/11 0/26 گرم بترتيب در تير و مهر 1392 در فاصله حدود دو كيلومتري از مصب رهاسازي شدند. در اين بررسي نمونه برداري از بچه ماهيان پنج ماه جلوتر از فعاليت علامتگذاري يعني از بهمن 1391 آغاز و تا بهمن 1392 بصورت ماهانه ادامه يافت. نمونه برداري در 5 ايستگاه از فاصله سه كيلومتري مصب تا ساحل درياي خزر (چهار ايستگاه در طول رودخانه و يك ايستگاه در سمت راست مصب) انجام گرفت. نتايج نمونه برداري نشان داد كه بچه ماهيان سفيد علامت دار، پس از رهاسازي در كل عرض رودخانه از سه كيلومتري مصب تا مصب انتشار يافتند اما آنها عمدتا در زمان كوتاهي بطرف دريا حركت كردند. هرچند بچه ماهيان پس از 6 و 24 ساعت بترتيب در مصب و ساحل درياي خزر مشاهده شدند، اما حضور بچه ماهيان علامت دار در رودخانه طولاني بوده بطوريكه تا انتهاي دوره مطالعه يعني پس از 105 روز در رودخانه حضور داشتند. بررسي تغذيه طبيعي بچه ماهي سفيد در سفيدرود نشان داد كه شاخص تهي بودن لوله گوارش براي فيتوپلانكتون، زئوپلانكتون و كفزيان بترتيب صفر، 49/0 و 30/6 درصد ميباشد. ميانگين شاخص پري لوله گوارش، شدت تغذيه و ضريب چاقي بترتيب 6/30 3/25 ، 174/6 153/2 و 0/92 0/09 محاسبه گرديد. در اين بررسي تنوع فصلي و مكاني اقلام غذايي خورده شده توسط بچه ماهيان مورد بررسي مشاهده شد. بطور كلي در لوله گوارش بچه ماهيان سفيد، 59 جنس فيتو پلانكتوني، 15 گروه زئوپلانكتوني و 10 گروه از كفزيان مشاهده شد،كه در بين فيتوپلانكتون، جنسهاي نيتزشيا 45/83 ، ناويكولا 18/02 و سيندرا 15/99 درصد، در بين زئوپلانكتون، جنس روتاريا با 22/30 درصد، جنس موئنيا با 20/86 درصد و جنس ديفلوژيا با 15/83 درصد و در بين كفزيان، لاروهاي شيرونوميده با 83/67 درصد و گاماريده با 11/15 درصد تعداد طعمه غالب بودند. از بررسي موجودات غذايي در آب و بستر رودخانه سفيدرود، 48 جنس فيتوپلانكتوني ، 32 جنس زئوپلانكتوني و 6 خانواده از ماكروبنتوزها شناسايي شدند.ه از فيتوپلانكتون شاخه باسيلاريوفيتا با 23 جنس، از زئوپلانكتون شاخة روتاتوريا با 17 جنس و از ماكروزئوبنتوزها خانواده شيرونوميده گروههاي غالب را تشكيل دادند. در مجموع اين بررسي نشان داد كه اگرچه تعدادي زيادي از بچه ماهيان در همان اولين ماه پس از رهاسازي خود را به دريا مي رسانند، تعدادي نيز ممكن است براي مدت چندماه در رودخانه بمانند. شاخص هاي تغذيه اي اين بچه ماهيان مطلوب بوده اگر چه بنظر مي رسد ميزان ضريب چاقي آنها اندك باشد.
چكيده انگليسي :
Kutum fish (Rutilus kutum) is an anadromous cyprinid species that spawns in adjusted rivers to the Caspian Sea. Many million fingerlings were artificially produced and annually released in these rivers specifically in Sefidrud River by Iranian Fisheries Organization. In this study were estimated the staying period of Kutum fingerlings in Sefidrud River and its diet and growth. A small piece of the caudal fin was cut as a tagging method. About 50000 and 5200 individuals were marked during July and September 2013, respectively. The marked fish had an average total length 53.2 5.6 mm and body weight 1.11 0.26 g and were released in river around two kilometers of the estuary. The sampling of fishes had been earlier started from Feb. 2012 and continued until Feb. 2013 at five stations. Four stations were along river from three Kilometer of estuary to estuary and one station was in right side of estuary in the sea coast. The results showed that marked samples after releasing time were distributed in all studied area from 3 kilometers of estuary to estuary but they migrate mainly toward Caspian Sea in a short time. However the marked samples were observed in estuary and the sea coast after 6 and 24 hours of their releasing time, respectively, Kutum fingerlings remained in Sefidrud river ecosystem in a longer time, at least until end of our sampling period i.e. 105 days. The coefficient of vacuity index of the natural feeding study was 0.0, 49.0 and 30.6 % for phytoplankton, zooplankton and benthos, respectively. The average of Gastro-Somatic index, intensity of fullness and condition factor were calculated 6.30 3.25, 174.6 153.2 and 0.92 0.09, respectively. A temporal and spatial variation on main food items were observed in gut content of fish fingerlings from different locations and seasons. Gut contents were generally included 59 genera of phytoplankton, 15 groups of zooplankton and 10 groups of benthos. Nitzschia, Navicula and Synedra were dominated among phytoplankton genera with 45.83, 18.02 and 15.99 %, respectively. Among zooplankton groups; the Rotaria, Moeina and Difflugia were dominated with 22.30, 20.86 and 15.83%, respectively. Chironomidae and Gammaridae were the main food items among fed benthic animals with 83.67 and 11.15%, respectively. Furthermore 48 phytoplankton genera, 32 zooplankton genera and 6 benthic families were identified in ecosystem of Sefidrud river. Bacillariophyta phylum (with 23 genus), Rotatoria (with17 genus) and Chironomidae family were dominated in each mentioned groups, respectively. It is concluded that the Kutum fingerlings stay in Sefidrud River for a long time, although most of them migrate to Caspian Sea during first month after releasing. However dietary indices were normal in studied samples, the condition factor index seems to be low.
كليدواژه :
وضعيت زيستي بچه ماهيان سفيد , (استان گيلان) , (Rutilus frisii kutum) , رهاسازي شده , رودخانه سفيدرود
اطلاعات نشر :
تهران موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور
مشخصات ظاهري :
بخشي رنگي، جدول، مصور، نمودار
فروست :
موسسه تحقيقات علوم شيلاتي كشور 47506
كتابنامه :
كتابنامه: ص. 144- 150
موضوع :
ماهي سفيد , ماهي ها- پرورش و تكثير
