مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - بررسي قضاوت ربط و معيارهاي مورد استفاده دانشجويان در فرآيند گزينش و ارزيابي منابع اطلاعاتي بر پايه نظريه سبك شناختي كل گرا و تحصيلي رايدينگ

چكيده :

هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر سبكهای شناختی بر قضاوت ربط دانشجویان تحصیلات تكمیلی دانشگاه فردوسی مشهد در فرایند گزینش و ارزیابی منابع اطلاعاتی به منظور ارائه راهكارهایی برای بهبود ساختار نظامهای تعاملی بازیابی اطلاعات است. روش شناسی: این پژوهش از نوع كاربردی است و به روش پیمایشی اجرا شده است. جامعه پژوهش را دانشجویان كارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در دو حوزه¬ علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی تشكیل دادند كه بر اساس آزمون تحلیل سبك شناختی رایدینگ در یكی از گروههای كل گرا یا تحلیلی جای گرفتند. داده های این پژوهش از طریق طراحی شش وظیفه كاری شبیه سازی شده و برگزاری جلسات قضاوت ربط به صورت انفرادی و پرسشنامه محقق ساخته برای بررسی میزان استفاده از عناصر منبع و معیارهای قضاوت ربط گردآوری شد. یافته¬ ها: نتایج این پژوهش نشان داد كه هرچند بین گروههای تحلیلی و كل گرا در قضاوت ربط منابع اطلاعاتی تفاوتهایی مشاهده شد ، اما این تفاوتها از نظری آماری معنی دار نبود؛ همچنین، با وجود اینكه بین دو حوزه¬ علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی در میزان استفاده از عناصرمنبع تفاوت معنی داری وجود نداشت، اما، بین میزان استفاده از عناصر منبع در گروههای كل گرا و تحلیلی تفاوت معنی داری وجود داشت. افراد كل گرا بیشتر از متن كامل و افراد تحلیلی از عنوان و چكیده برای قضاوت ربط استفاده كردند. علاوه بر این، نتایج حاصل از تحلیل داده ها حكایت از آن داشت كه در مجموع بین دو حوزه¬ علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی در میزان اهمیت معیارهای ربط تفاوت معنی داری وجود نداشت، اما در سه معیار ( قابل فهم بودن، اعتبار نویسنده و تازگی) بین گروههای كل گرا و تحلیلی تفاوت معنی داری مبنی بر اهمیت بیشتر این سه معیار برای گروه تحلیلی مشاهد شد. كاربردها: انتظار می رود نتایج این پژوهش بتواند به طراحان وب و موتورهای جستجو برای ایجاد رابط كاربرهای شخصی سازی شده با هدف حمایت از نظامهای بازیابی اطلاعات تعاملی كمك نماید.