كليدواژه زبان طبيعي :
قلع , بخش دانشكده علوم , تنگستن , كانسارهاي سيليس , تنگستن , شاه كوه , غلظت عناصر فلزي , اندازه گيري فلزات سرب , شناسايي , نهبندان , آناليز كمي , استان خراسان , پديده پراش , ده سلم , گرانيتي
چكيده :
در اين پروژه دو هدف كلي دنبال گرديده است كه عبارتند از: الف ) آناليز كمي با استفاده از دستگاه )X-Ray Diffraction( XRD در XRD از نمونه هاي جامد كه كاملا" پودر شدهو همگن مي باشند استفاده ميشود اين دستگاه براساس تفرق حاصل از تابش اشعه X به سطح نمونه ، مي تواند اجزاء بلوري تشكيل دهنده نمونه را سريعا" شناسايي نمايد. اشعه بروي همه سطوح شبكه اي بلور طبق رابطه براگ متفرق ميشود. در اين حالت هر ماده متبلوري در زواياي بخصوص نسبت به منبع تابش ، پديده پراش را ايجاد مي نمايد كه با ثبت شدت پراش در يك رنج زاويه اي و با مقايسه طيف بدست آمده با طيف هاي استاندارد مرجع براحتي ميتوان هر ماده را مانند اثر انگشت مورد شناسايي قرار داد. به علت اينكه شدت پراش به عوامل مختلف و متعددي وابسته است امكان آناليز كمي مواد با استفاده از تكنيكهاي معمول ، رسم منحني كاليبراسيون با استفاده از نمونه هاي استاندارد در دستگاه XRD وجود ندارد. در اين پروژه براي اولين بار در كشور با استفاده از تكنيكهاي جديد موفق به آناليز كمي با XRD گرديده ايم . ب ) شناسايي و تعيين غلظت عناصر فلزي سرب ، قلع سرب ، قلع و تنگستن : ميزان عناصر فوق الذكر در كانسارهاي سيليسي و گرانيتي منطقه شاه كوه ، ده سلم از توابع شهرستان نهبندان تعيين گرديده است . ناحيه شاه كوه كه وجه تسميه آن كوهي بزرگ به همين نام است داراي وسعتي حدود 1200 كيلومتر مربع ميباشد در مجموع با جمع آوري بيش از 150 نمونه ژيوشيميايي در طي چندين مرحله و آناليز كيفي تمامي نمونه ها با استفاده XRD حدود 60 نمونه كه حاوي عناصر مورد نظر مي باشند انتخاب گرديد و با استفاده از روشهاي اسپكترومتري UV -VIS (روش كلورمتري )، جذب XRD. XRF , )AAS( مورد آناليز كمي قرار گرفت .