كليدواژه زبان طبيعي :
علم , نوسازي , روشنفكران , قاجاريه , روشنگري , ناصرالدين شاه قاجار , بخش تاريخ , ايران , دارالفنون , مطبوعات , تحصيل كردگان , اعزام دانشجو به خارج , استعمار , نوگرايي , 1313-1264 , اروپا
چكيده :
تلاشهاي نوانديشان ايراني ، براي زمينه سازي جامعه به منظور تحصيل علوم جديد، در نهايت با ناكامي موجه شد، چرا كه علم جديد به عنوان يك پديده سازمان يافته و اجتماعي در ايران زمين پا نگرفت . از دلايل عدم موفقثت آنان ميتوان به موارد زير استناد كرد: 1- عدم هماهنگي لازم بين ديدگاههاي نظري نوانديشان و دست اندركاران حكومتي كه براي پيشبرد اهداف و به ثمر رساندن برنامه هاي خود به يك همكاران متقابل نياز داشتند. علت اين امر را بيش از همه بايد بافت خودكامه ساختار سياسي جست وجو كرد كه هر گونه نوآوري و تحول را خطري براي قدرت مطلق خود مي ديد، بنابراين نظرات پيشنهادي اهل نظر به دلايل مختلف رد مي شد يا در صحنه عمل بي نتيجه مي ماند. 2- نوانديشان ايراني در حركت از نظر به عمل تيوريهاي خود خوب عمل كردند و بيشتر در همان مرحله تيوريها باقي ماندند. 3- دو گرايش عمده در بين طرفداران نوسازي و اصطلاحات يعني تقليد بيچون و چرا و بي مقدمه از غرب ، و تلفيق و آشتي دو نظام غربي و اسلامي ، بر بلاتكليفي فكري مرجود جامعه ايران افزود. چرا كه نه گروه اول به اهداف خود نايل شدند و نه گروه دوم . قاعده اخذ چيزهاي مقيد از اروپاييان و رد چيزهاي بد هم تدبيري عملي بود كه هدف آن بيشتر سازش با نوآوري بود تا حفظ سنت .
