مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مباشرت و تسبيت در جنايات عمدي

چكيده :

جنايت به صود گوناگون انجام مي پذيرد: اما در هر صورت يا وسيله يك نفر محقق مي شود و يا با همكاري اسباب انساني و غيرانساني مخالف انجام مي گيرد. آنچه در همه اشكال رفتار محرمانه منجر به جنايت حايز اهميت است ، عبارت از احراز رابطه عليت يا تسبيت عرفي بين جنايت و رفتارهاي انساني مقدم بر آن مي باشد. احراز اين رابطه در بسياري از موارد به راحتي صورت مي گيرد اما هميشه اينطور نيست . زماني كه چند نفر به اتحاد گوناگون در حصول جنايت مدخليت داشته باشند، تشخيص ضامن جنايت براساس احراز رابطه عليت عرفي بين صدمه و رفتار انساني مقدم آنها رفتاري را كه ارتباط كافي و مناسب با حصول جنايت دارد جنايت بايد رفتاري را جستجو كرد كه بين آن جنايت رابطه تسبيت با استناد عرفي برقرار بوده و اين رابطه وسيله سببهاي ديگر قطع نشده باشد، بررسي اين رفتارها تحت عناوين مباشرت و تسبيت صورت مي گيرد كه به دليل اصالت احراز استناد عرفي زيان به عوامل انساني مقدم بر آن ، غالبا" و بلكه هميشه جنبه توضيحي خواهد داشت . في المثل به هنگام اجتماع سبب و مباشر، اصل بر اين است كه مباشر ضامن است : زيرا، رابطه قرار گرفته است . مگر اينكه خلاف اصل ثابت شود. يعني ، ثابت شود كه به دليلي مسبب اقوي از مباشر بوده است . مثلا" مباشر مجنون يا صغير باشد. مثال عملي : هنگامي كه يك نفر چاهي مي كند كه ديگري شخص ثالث را به درون آن مي افكند، مباشر كسي است كه شخص ثالث را به درون چاه افكند، و رابطه بين مسبب و صدمه شخص ثالث را قطع كرده است مگر اينكه مسبب صغيري را نجوا نموده و صغير اقدام به پرتاب كردن شخص ثالث به درون چاه كرده باشد كه در اين حال به دليل صغر سن دافع ، رابطه تسبيت عرفي ...