كليدواژه زبان طبيعي :
فراگيري زبان , زبان كودك , ساختهاي محوري , زبان فارسي , دستور محوري , زبان و زبانشناسي
چكيده :
در اين پژوهش براي مطالعه روند يادگيري نظام هاي دستوري ، آوايي زبان فارسي در يك دوره معين رشد (از 18 تا 24 ماهگي ) گفتار دو كودك بنامهاي نازنين و سامان مورد استفاده قرار گرفته است . كوشش اصلي در بررسي حاضر صرف استخراج الگوهاي دستوري كودكان فارسي زبان و مقايسه آنها با الگوهايي است كه در برخي از زبانهاي ديگر بدست آمده و بنام دستور محوري مشهور گرديده است . بررسي مواد گردآوري شده از گفتار اين دو كودك نشان داد كه بخش اصلي (بيش از 50 درصد) گفتار آندو در سن 18 تا 24 ماهگي از تركيب دو كلمه اي تشكيل شده است . در اين دوره درصد جمله هاي تك كلمه اي رفته رفته كاهش يافته و بردرصد جمله هاي سه كلمه اي افزوده مي شود. بنابراين ، نتايج اين بررسي نظر زبانشناسي را كه دوره 18 تا 24 ماهگي را دوره يادگيري ساختهاي دو كلمه اي دانسته اند، مورد تاييد قرار مي دهد. مطالعه تركيبات دو واژه اي در گفتار كودكان مورد بررسي نشان مي دهد كه اين نوع ساخت ها بطور تصادفي بوجود نيامده بلكه بطور كلي تابع قواعد هستند. اما اينكه كودك در اين مرحله از قواعد دستور محوري براي ساخت هاي دو واژه اي استفاده مي كند يا نه ، مسيله ايست كه شايد نتوان به آن پاسخ قطعي داد. چنانچه نتايج اين بررسي را ملاك قرار دهيم بنظر مي رسد كه واژه هاي مورد استفاده اين كودكان در اين دوره به دو طبقه دستوري آزاد و محوري قابل تقسيم باشد و تركيب آنها نيز تابع قواعديست كه براي دستور محوري برشمرده اند.