پديدآورندگان :
تفضلي احمد نويسنده , هاشمي جهانگير نويسنده
نام دانشگاه :
دانشگاه تهران
كليدواژه زبان طبيعي :
بررسي دستوري , دستور زبان فارسي , بررسي آوايي , زبان و زبانشناسي , گويش الويري , ساوه
دامنه موضوعي :
علوم انساني
چكيده :
رساله حاضر گويش الويري را مورد بررسي قرار داده است . الوير دهي است كه در بخش خرقان ساوه واقع شده است . از خصوصيات ويژه و بارز اين گويش حفظ جنس (مذكر - مونث ) در اسامي ، در سوم شخص مفرد ضماير شخصي و اشاره ، در صفات و در افعال است . همچنين قرار گرفتن "ضماير مفعولي نهادين " برابر با ضماير فاعلي فارسي ) قبل از ماده فعل از خصوصيات مميزه اين گويش است . در فرهنگ دهخدا گويش الوير به نقل از جغرافياي نظامي جزء گويشهاي تاتي بشمار آمده و حال آنكه خصوصيات اين لهجه نشان مي دهد كه جزء گويش هاي تاتي نبوده و گويشي جداگانه ميباشد. دستگاه واجي گويش الويري داراي 24 صامت (شامل دو نيم مصوت ) و 8 مصوت است . مصوتهاي u/,/o/ / علاوه بر مصوتهاي فارسي در اين گويش به چشم مي خورد. بررسي دستوري اين گويش نشان داد كه در گروه اسمي هسته از نظر نقش هاي نحوي (فاعلي و مفعولي ) تفاوتي ندارد ولي از نظر جنس و شمار از يكديگر كاملا متمايز مي باشند. علامت تانيث YA/-/A/ / است كه به آخر كلمات مونث اضافه مي شود. گروهي از حيوانات براي جنس مذكر و مونث دو كلمه جداگانه دارند. جنس مذكر را مي توان در مقولات زير تشخيص داد: در اسامي ، در سوم شخص مفرد ضماير شخصي و اشاره ، در صفات و در سوم شخص مفرد ماضي نقلي و بعيد افعال لازم و بطور استثنايي در سوم شخص مفرد ماضي مطلق دو فعل لازم besinden به معني "رفتن bominden به معني آمدن و در سوم شخص مفرد زمان حال وجوه اخباري و التزامي ومستقبل افعال متعدي ولازم .
