كليدواژه زبان طبيعي :
واژه سازي , واژه هاي نو , فرهنگستان , واژه هاي پايه , ساختواژه زبان , زبان و زبانشناسي , زبان فارسي
چكيده :
واژه هاي نو و ويژگيهاي واژه سازي موضوع رساله حاضر است . واژه هاي نو بايد با بهره وري از واژه هاي پايه محدود و با توجه به بخش ساختواژه زبان ساخته شود. بكار بردن واژه هاي پراكنده ، ناهمريشه و قرضي فشار و بار حافظه را زياد كرده و امر يادگيري را نيز مشكل مي نمايد. مطالعه زبان فارسي در طول تاريخ گوياي اين مطلب است كه اين زبان در زمينه واژه سازي ، سنتي ديرپا داشته و آثار كساني چون نظامي ، بيروني ، ابن سينا و ... صدق اين نظريه را تاييد مي كند. براي مثال از واژه هايي كه افراد مذكور ساخته اند به چند نمونه اشاره مي شود: نظامي : زود شعري : ترجمه بديهه شعر گفتن آفتاب زرد:وقت غروب آفتاب بيروني : آتش آسماني ، صاعقه ، زردي ، گيا، گياه ، ناپالوده ابن سينا: كنش ، بسنده ، پزشكي ، چرايي و ... باباافضل كاشاني : كاركرد، فزايش ، ديدگاه ... امروزه واژه سازي به عنوان بخشي از برنامه زباني به عهده سازمانهاي دولتي مي باشد. فرهنگستان ايران از سال 1314 تا 1319 واژه هايي در زمينه هاي علمي ، فرهنگي و اداري پيشنهاد كرد. بسياري ازاين واژه ها امروز بقدري آشنا هستند كه گاه در ساختگي بودن آنها شك مي شود. براي مثال واژه هايي چون كارآموز، پيش نويس ، هواشناسي ، رونوشت ، برچسب و ... ساخته فرهنگستان مي باشند. علاوه بر فرهنگستان مردم كوچه و بازار نيز واژه هاي زيادي ساخته اند از جمله : سگدست ، ميل فرمان ، يدك كش ، رنده و ماله ، اين نوع واژه ها بيشتر ازنوع تركيبي و اشتقاقي بوده و از واژه هاي شفاف مي باشند.
