چكيده :
انسان بستگي دارد. از نظر مار اندازه آن و زمان آخرين گزش و علت گزش ، كه آيا براي دفاع يا براي شكار مي گزد. مهم است . از نظر انسان اندازه جثه فرد، پوست فرد و نوع لباس او مهم است . 3- محل گزش و عمق آن . 4- كمكهاي اوليه انجام شده و سرعت نوع زمان . بطور كلي مارگزيدگي يك بيماري حاد است . در مورد علايم موضعي ، ورم در عرض 2 الي 3 هفته و حداكثر 2 و الي 3 ماه از بين مي رود. نكروز بافتي بسته به مقدار آن و درمان انجام شده يك الي 5 ماه و گاه طولانيتر است . طاولها بطور خودبخود و در عرض دو هفته پاره شده از بين مي روند. مسموميت خوني ، عدم انعقاد خون وخونريزي در صورتيكه درمان نشود. تا 10 روز نيز ادامه مي يابد ولي با تزريق پادزهر در عرض 2 الي 40 ساعت متوسط 12 ساعت خونريزي متوقف مي گردد. مسموميت هاي مارگزيدگي يك علت مهم مرگ و از كار افتادگي در كشورهايي است كه مارگزيدگي شايع است . مخصوصا در هندوستان و جنوب شرقي آسيا تفاوت گونه هاي مار از نظر تركيبات سم قدرت انتقال سم و قدرت كشندگي سم باعث تفاوتهاي كاملا واضحي در وضعيتهاي باليني حاصله و مرگ ميسر مي شود. مارهاي سمي به چهار خانواده تقسيم مي شوند گزيدگيهاي ويپريدها و كروتاليدها معمولا سبب اثرات موضعي و خونريزي مي شود.
