عنوان :
روش مطالعه فرار آب از سدهاي كارستي ، با تاكيد بر منطقه زاگرس ، ايران
پديدآورندگان :
رييسي عزت الله نويسنده , محمدي ضرغام نويسنده
نام دانشگاه :
دانشگاه شيراز
كليدواژه زبان طبيعي :
كارست هيدروژيولوژي ايزوتوپهاي آب فرار آب عدم قطعيت زاگرس رده علوم پايه
چكيده :
فرار آب به ميزان قابل ملاحظه اي از سدهاي كارستي در مناطق مختلف دنيا گزارش شده است . تعدادي از سدهاي احداث شده در ايران نيز با مشكل فرار آب مواجه شده اند. فرار آب به طور مستقيم و غيرمستقيم در اثر عوارض كارستي اتفاق مي افتد و اغلب با گذشتن زمان افزايش مي يابد. اين موضوع نشاندهنده اهميت مطالعه دقيق و همه جانبه كارست در محل سدها مي باشد. روشهاي مرسوم جهت مطالعه كارست و بررسي فرار اب عبارتند از: تهيه نقشه هاي زمين شناسي ، روشهاي ژيوفيزيكي و حفاريها شامل گمانه ، گالري و تونل . اين روشها جهت مطالعه كارست بخصوص كارستهاي پنهان و قديمي )Palekarst( از دقت كافي برخوردار نيستند. در بهترين شرايط اين روشها فقط وجود پديده هاي كارستي را اثبات مي كنند و قادر به بررسي عملكرد پديده هاي كارستي در رژيم هاي مختلف جريان آب زيرزميني نيستند. از اينرو روشهاي هيدروژيولوژيكي مثل رديابي رنگي ، تحليل آبنمود چشمه ها و مطالعه نوسانات سطح آب در پيزومترها جهت بررسي دقيق تر كارست كم وبيش در بعضي از سدها بكار گرفته شده اند. اغلب اين روشها بعد از احداث سد و در جريان عمليات جلوگيري از فرار آب و بدون پيروي از يك الگوي سيستماتيك بكار گرفته شده اند. در واقع عدم وجود يك روش كامل و سيستماتيك جهت مطالعه كارست قبل از احداث سدها باعث ناشناخته ماندن عوارض كارستي شده است . تعداد سدهاي كارستي در دست احداث و يا در دست مطالعه در ايران بيشتر از 30 مورد مي باشد. اين موضوع اهميت مطالعه كارست در ايران را نشان مي دهد. تمامي مشكلات و واقعيتهاي عنوان شده در بالا ما را به سمت وسويي سوق مي دهد كه ه دنبال ارايه يك روش كامل جهت مطالعه كارست با هدف بررسي پتانسيل فرار آب در محل سدها باشيم . اين تحقيق براي تحقق اين آرمان شكل گرفته است . در تحقيق ارايه شده شرايط توسعه كارست و پتانسيل فرار آب در سد خراسان 3 مورد بررسي قرار گرفته است . در منطقه مورد مطالعه علاوه بر روشهاي مرسوم در مطالعه فرار آب ، اغلب روشهاي هيدروژيولوژيكي شامل مطالعات بيلان آب ، تحليل داده هاي هيدروليك ، هيدروشيمي ، ايزوتوپي و رديابي رنگي بكار گرفته شده است . سازند آهكي آسماري بعنوان آبخوان اصلي در محل سد و مخزن آن رخنمون دارد. لايه هاي مارني در بخش پاييني آسماري باعث بوجود آمدن لايه هاي آبدار آرنزين با فشاري در حدود 7 اتمسفر در محدوده سد شده است . با توجه به وجود لايه هاي آرتزين در محل سد خرسان 3، از ديد فرار آب سوالات مهم زير بايد پاسخ داده شود...
