پديدآورندگان :
عزت آبادی پور، حسام تهیه و تدوین , بختیاری علی آباد، محمد تهیه و تدوین , شیخی، سینا تهیه و تدوین , برزگر خسروی، محمد همکار , پاک نژاد، امین اله همکار , قیدرلو، کمیل ناظرعلمی , پادام، سجاد ناظرعلمی , جان قربان، مریم ناظرعلمی
چكيده فارسي :
خیریه ها یکی از انواع سازمان های غیردولتی(NGOs) هستند که به صورت داوطلبانه و غیرانتفاعی با اهداف نیکوکارانه در جوامع مختلف مشغول فعالیت هستند. این تشکل های مردمی علاوه بر کمک به اقشار مستضعف جامعه، نقش شایانی در حکمرانی اجتماعی و برداشتن بار از دوش دولت ها ایفا می کنند. ازهمین رو حمایت از خیریه ها امری مهم برای هر حکومتی است که به بهبود شاخص های مختلف اجتماعی، اقتصادی و سیاسی منجر می شود.
در چند دهه گذشته تعداد و نقش سازمان های غیردولتی، چه در جوامع صنعتی و چه در کشورهای در حال توسعه همواره در حال افزایش بوده است. فعالیت هایی چون ارائه خدمات و کمک به مردم مصیبت زده در جنگ ها، زلزله یا سیل، تأسیس مراکز بهداشتی و رفاهی، فقرزدایی و اشتغال زایی، تبلیغات و آموزش نظری برای افزایش آگاهی های مردم، سیاستمداران و قانونگذاران، ایفای نقش گروه نفوذ برای رساندن صدای مردم به ویژه گروه هایی چون زنان، اقلیت ها و تهیدستان، افزایش ظرفیت ها (افزایش توانایی های خود در راه انجام دادن مأموریت های شان)، بسیج منابع، ارتباطات و شبکه سازی، پژوهش و همچنین طیف گسترده ای که از حمایت صرف، نظیر کمک به محرومان و فقرا تا فعالیت های توسعه ای و رسانه ای را دربرمی گیرد.
فعالیت های سازمان ها یا تشکل های اجتماعی به چهار گروه دسته بندی می شود:
1. فعالیت های توسعه ای و اجتماعی برای گروه هایی که نمایندگی آنهارا برعهده دارند؛
2. بسیج فعالان اجتماعی برای افزایش آگاهی و اعمال نفوذ؛
3. نمایندگی منافع و علایق گروه های خاص در رابطه با دولت و سایر بخش های جامعه؛
4. نظارت بر عملکرد دولت، رفتار و اعمال مقامات؛
گسترش حضور مردم در تشکل های مردم نهاد نقش آنان را در تعیین سرنوشت خود پررنگ تر و فرایند مشارکت توده ای را به مشارکت تأثیرگذار، هدف مند، سازمان دهی شده و فعال تبدیل می کند. بدین گونه جامعه قوی به عنوان حوزه غیردولتی هویت یافته و پایگاه اجتماعی دولت نیز گسترش می یابد، (لزوم تدوین قانون جامع ناظر بر فعالیت سازمان های غیردولتی، شماره مسلسل: 6567).
عمده فعالیت سمن ها در کشور ما معطوف به امور خیریه ای، حمایتی و جمع آوری کمک های مردمی در راستای کمک به نیازمندان است و نقش آنها در حوزه اجتماعی به ویژه درخصوص پیگیری و کاهش آسیب ها و در حوزه توسعه ای کمتر در نظر گرفته می شود. در صورتی که امروزه سازمان های مردم نهاد تلاش می کنند فعالیت های خود را معطوف به توسعه پایدار سازند. به همین سبب نیز اهم مطالبات سمن ها معطوف به تأمین مالی و به منظور تمدید فعالیت های توزیعی آنهاست و به سایر نقش ها و مشکلات در مسیر تحقق آن نقش ها، کاملاً بی توجه هستند. طرح حاضر نیز از میان همه تشکل های مردم نهاد و نقش های چهارگانه فوق، نگاه حمایتی خود را متوجه بحث تأمین مالی خیریه ها کرده است. در ادامه گزارش، ماهیت سازمان های مردم نهاد و خیریه ها تشریح و همه مشکلات و مسائل آنها بیان شده است تا با نگاهی جامع، طرح حاضر مورد ارزیابی قرار گیرد؛ چرا که طرح هرگونه برنامه و قانون برای خیریه ها بدون در نظر گرفتن نهاد بالادستی آن، یعنی سازمان های مردم نهاد، ناقص و سطحی خواهد بود.