عنوان مقاله :
دراسة نظرية التشبيه الملخّص وعلاقتها بالنظريات الجديدة للاستعارة (ثلاث نظريات للسكاكي، مكس بلك، وديفيدسون نموذجاً)
عنوان به زبان ديگر :
بررسي نظريۀ «استعاره: تشبيه كوتاهشده» و نسبت آن با نظريههاي جديد استعاره (مطالعۀ موردي: سه نظريه از سكاكي، مكس بلك، و ديويدسون)
پديد آورندگان :
معصومي، اميرصالح جامعه اصفهان - قسم اللغه العربيه و آدابها , ابن الرسول، محمدرضا جامعه اصفهان - قسم اللغه العربيه و آدابها , خاقاني اصفهاني، محمد جامعه اصفهان - قسم اللغه العربيه و آدابها , رفيعي، عادل جامعه اصفهان - قسم اللغه العربيه و آدابها
چكيده عربي :
نظرية التشبيه الملخص هي أقدم وأشهر وجهة نظر لمعنى الاستعارة. هذه النظرية تعرف الاستعارة كظاهرة مشتقة من عملية تقصير التشبيه، وتُقارن معناها بمعني التشبيه. هذه النظرية تمّ قبولها في اللسانيات العربية ـ الإسلامية واللسانيات اليونانية ـ الرومانية لفترة طويلة حتى واجهت نظريات جديدة وانتقادات عديدة. لم تكن طريقة تعامل هذه النظريات والانتقادات مع "التشبيه الملخص" علي مستوي واحد حيث إن بعضها اتخذت طريقة مختلفة تماماً عن طريقتها، في حين أن البعض الآخر طوّرها واستخدمها ضمن فحواها. تحاول هذه المقالة بيانَ عيوب النظرية المبحوث عنها مستخدمةً المنهج الوصفي ـ التحليلي، وهكذا دراسةَ نوعين مختلفين من التعامل معها. ويبدو أن هذه النظرية لا يمكن أن تعطي التحليل المناسب للمعنى المدهش واالفخم للاستعارة، فيجب إما نقلها إلى مستوى أعلي، أو طرحها جانباً واختيار وجهات نظر أخرى بدلاً منها.
چكيده فارسي :
كهنترين و مشهورترين ديدگاه دربارۀ معني استعاره، نظريۀ «تشبيه كوتاهشده» است. اين نظريه استعاره را نمودي برآمده از فرايند كوتاهسازي تشبيه، و معني آن را همسان با معني تشبيه ميداند. «تشبيه كوتاهشده» در هر دو سنت زبانشناسي عربي ـ اسلامي و زبانشناسي يوناني ـ رُمي براي زماني طولاني مورد پذيرش زبانشناسان بود تا آنكه با انتقادها و نظريهپردازيهاي جديدي روبهرو شد. شيوۀ مواجهة اين نقد و نظرها با «تشبيه كوتاهشده» يكسان نبود؛ چه، برخي از آنها راهي يكسر جدا از آن پيش گرفتند و برخي ديگر آن را توسعه داده، در نگرۀ خود به كار بردند. نسبت ميان «تشبيه كوتاهشده» با نظريههاي جديد موضوع مهمي مينمايد و مطالعۀ آن ميتواند تصوير روشنتري از ماهيت و روند شكلگيري نظريههاي جديد نشان دهد. اين مقاله كوشيدهاست تا با مطالعۀ تطبيقي «تشبيه كوتاهشده» در هر دو سنت زبانشناسي يادشده و با كاربست روش توصيفي ـ تحليلي، كاستيهاي اين نظريه را توضيح دهد و دو رويكرد متفاوت به آن را بررسي كند. چنين به نظر ميرسد كه «تشبيه كوتاهشده» نميتواند تحليل مناسبي براي معني شگفت و باشكوه استعاره بيان كند؛ ازاينرو، يا بايد آن را به سطح بالاتري پيش راند و يا بايد آن را يكسره به كنار گذاشت و ديدگاههاي ديگر را به جاي آن برگزيد.
كليدواژه :
دونالد ديفيدسون , مكس بلك , السكاكي , التشبيه الملخص , الاستعارة
عنوان نشريه :
الجمعيه العلميه الايرانيه للغه العربيه و آدابها