تقييم العلاقة بين العوامل الحافظة وانخفاض دوافع طلاب اللغة العربية وآدابها في مرحلة البكالوريوس على أساس نظرية هرتسبرغ

سنجش ارتباط عوامل نگهدارنده با كاهش انگيزۀ دانشجويان كارشناسي زبان و ادبيات عربي بر اساس نظرية هرزبرگ

يكي از نظريه‌هاي مهم در زمينۀ انگيزه، نظريۀ دو عاملي بهداشتي- انگيزشي هرزبرگ است. اين نظريه، مجموعه عواملي را كه منجر به عدم نارضايتي مي­شوند، عوامل بهداشتي يا نگهدارنده و عواملي را كه سبب ايجاد انگيزه مي­شوند، عوامل انگيزشي مي­نامد و معتقد است كه عوامل انگيزشي منجر به افزايش رضايت مي­شوند، امّا عوامل نگهدارنده صرفاً منجر به كاهش نارضايتي مي­شوند و وجود آنها ممكن است در افزايش انگيزه تأثيري نداشته‌باشد. هدف پژوهش حاضر بررسي ارتباط عوامل نگهدارنده با كاهش انگيزۀ دانشجويان كارشناسي رشتۀ زبان و ادبيات عربي بوده­است. بر اساس اين نظريه، عوامل نگهدارنده در محيط­هاي آموزشي عبارتند از: مواد آموزشي، اساتيد، مشاورۀ شغلي مناسب وامكانات دانشگاهي. براي اين پژوهش 30 دانشجو از دانشجويان ترم‌هاي دوم و سوم كارشناسي زبان و ادبيات عربي دانشگاه مازندران و دانشگاه خوارزمي، با روش نمونه­گيري تصادفي خوشه­اي انتخاب شدند و پرسشنامه­اي شامل 30 سؤال كه مرتبط با عوامل مذكور بوده­است، در اختيار آنها گذاشته شد تا پاسخ دهند. اين پژوهش با شيوۀ توصيفي تحليلي رابطۀ عوامل ذكر شده را با كاهش انگيزۀ دانشجويان بررسي كرده­است. براي تحليل داده­ها از آزمون­هاي آماري همبستگي پيرسون، من-­ويتني مقايسۀ ميانگين و آزمون ناپارامتري كروسكال واليس در نرم افزار SPSS استفاده شده و نتايج نشان داده­است كه ميان همۀ عوامل ذكر شده و كاهش انگيزۀ دانشجويان رابطۀ معني­داري وجود دارد و از اين عوامل، «عدم مشاورۀ شغلي مناسب» بيشترين اثرگذاري را بر كاهش انگيزه داشته و كمترين اثرگذاري مربوط به عامل «ضعف امكانات دانشگاهي» بوده­است.