موازنه بين ابوتمام و شها‌ب الدين محمود حلبي در دو قصيده‌ي فتح عموريه و فتح عكا

شـهاب‌الدين محمود حلـبي از شاعران و كاتبان مشهور عصر مماليك (دوره‌ي ‌انحطاط)، اكثر جنگ‌هاي سپاه مماليكِ ترك در مقابل صليبيان در زمان خود را در قصايدي غنايي – حماسي، جاويدان ساخته است. از جمله اشعار وي در اين زمينه، قصيده‌ي «فتح عكا» است كه در آن سعي كرده با قصيده‌ي مشهور «فتح عموريه» ابوتمام معارضه كند. مقاله‌ي حاضر با برقراري موازنه و مقايسه بين معاني مشترك دو قصيده نام برده و بيان اينكه كدام شاعر در ابيات خود، مفهومي ‌رساتر و عباراتي شاعرانه‌تري از ابيات شاعر ديگر در همان مفهوم دارد، به ‌اين نتيجه مي‌رسد كه شهاب‌الدين با اينكه در دوراني مي‌زيسته كه به نام عصر انحطاط مشهور است، در بعضي از معاني، هر چند اندك، گوي سبقت را از ابوتمام مي‌ربايد و با به كار بردن صور بلاغي و تصاوير زيبا بر آن شاعر بزرگ عصر عباسي، برتري مي‌جويد؛ البته اين برتري شهاب‌الدين بر ابوتمام، فقط به ابيات انگشت‌شماري از قصيده‌ي وي محدود شده و در بقيه‌ي ابيات برتري با ابوتمام است. براي رسيدن به ‌اين هدف، ابيات دو قصيده هم از لحاظ لغوي و هم از لحاظ درون‌مايه، مورد بررسي قرار گرفته است.