آزادي سياسي درقرآن كريم

مقاله حاضر با رویكرد درون دینی و با مراجعه به آیات قرآن كریم به این پرسش اساسی پاسخ میدهد كه آیا قرآن كریم به مفهوم آزادي سیاسی پرداخته است؟ با تحلیل عناصر مفهومی آزادي سیاسی، این مدعا مورد بررسی قرار میگیرد كه قرآن كریم آزادي سیاسی انسان را براي رسیدن به كمال انسانی در جامعه سیاسی به رسمیت شناخته، خواهان رهایی انسان از سلطه انسانهاي ستمگر و دولت هاي مستبد است. بر این اساس، در قرآن كریم اولاً آزادي سیاسی براي انسان مسلمان به رسمیت شناخته شده، ثانیاً جوهره آن رهایی انسان از سلطه و استبداد بوده، ثالثاً هدف آن رسیدن انسان مسلمان به خداباوري و تحقق عدالت در جامعه است. در تبیین نكات سه گانه فوق، پس از تحلیل مفهومی آزادي سیاسی، با مراجعه به قرآن كریم، مؤلفه هاي سه گانه آزادي سیاسی در قرآن كریم ( فاعل/ مانع/ هدف) توضیح داده شده و بر پایه آن، این تعریف از آزادي سیاسی در قرآن كریم بدست آمد كه عبارت است از "فقدان دخالت و ممانعت اربابها و طاغوتها در برابر فعالیت و رفتار سیاسی انسانها با هدف تحقق خداباوري (حاكمیت الهی ) و عدالت درجامعه به منظور برخورداري آنان از حقوق اساسی."در نهایت بر اساس این تعریف "حق انتخاب"،"حق نظارت و بیان" و" حق تشكیل اجتماعات" به مثابه اقسام آزادي سیاسی در قرآن كریم استخراج و تبیین گردید.