تاملي در جغرافياي شاهنامه

در شاهنامه از حدود ۳۵۰ كشور، ولایت، شهر، آبادی، دریا، كوه، و... نام برده شده است، كه به سه دسته قابل تقسیم هستند: ا- مواضع مشهور و حقیقی قابل شناسایی برای عامهٔ اهل دانش، مثل: ایران، خراسان... ۲- مواضع اساطیری یا بسیار مهجور و كوچك، كه ممكن است قابل شناسایی یا تشخیص دقیق نباشند، مثل: البرز، مازندران، آرایش روم... ۳- جاهایی كه وجود حقیقی داشته، اكنون هم قابل شناسایی هستند، اما با تأمل و تحقیق می توان به هویت آنها دست یافت. در این مقاله دوازده موضع از نوع سوم كه تماماً در كشور تركمنستان واقع شده اند-، شناسایی و معرفی شده اند، كه عبارتند از: آموی (آمل، چهارجویی، تركمن آباد بعدی - شهری در كنار جیحون)، فرب (شهركی روبه روی آموی)، مای و مرغ (بیابانی در حاشیه جیحون)، اندراب، زرق (قریه ای در جنوب مرو، بین زرق و مرو)، آسیای زرق، آب زرق، غرق (ده و بندی در شمال مروا/ كشمیهن (شهركی در شمال مرو)، گروگرد (دژی در نزدیكی مرو)، كاسه رود (تجن كنونی)، سنبار (یكی از شاخه های اصلی رود اترك ).