رويكرد ها و چالشهاي بهره برداري از منابع آب زيرزميني در حوزه هاي آبريز استان يزد

استان یزد با واقع شدن در زمره مناطق خشك و نیمه خشك، یكی از كم آب ترین نواحی كشور می باشد. اصلی ترین عامل محدود كننده رشد و توسعه كشاورزی و صنایع وابسته در این منطقه كمبود آب می باشد،كه عمده ترین دلیل آن كم بودن نزولات آسمانی و عدم وجود جریان رودخانه ای دائم از خارج به داخل حوزه های آبریز استان می باشد. فلذا اصلی ترین منبع تامین آب مورد نیاز جهت برآورده كردن نیاز كشاورزی و همچنین شرب و صنایع استان، منابع آب زیرزمینی است كه شامل چاهها ی عمیق و نیمه عمیق، قنوات و چشمه ها می باشد. با توجه به كم بودن میزان نزولات آسمانی و كاهش این میزان در طی چند سال اخیر، سفره های آب زیرزمینی منطقه دارای بیلان منفی شدیدی می باشند كه طبق آخرین مطالعات انجام شده این میزان به ۳۰۰ ملیون متر مكعب در سال رسیده است و زنگ خطر جدی را برای مردم و مسئولان استان به صدا در آورده است و لزوم انجام مطالعات و ارائه راهكارهایی صحیح برای كاهش خطرات ناشی از این افت بی سابقه سطح آبهای زیرزمینی را ضروری نموده است. در سالیان اخیر مطالعاتی بر روی منابع آبهای زیرزمینی از نظر كمی و كیفی انجام شده و ادامه مطالعات، در جهت شناسایی منابع آب جدید و حفظ منابع آب موجود در حاشیه كویرها و شوره زارها و تشكیلات كارستی ضرورت دارد. در مقاله پیش رو، با بررسی عوامل مختلف تاثیر گذار در افت سطح سفره های آب زیر زمینی استان یزد، اثرات این موضوع بر كشاورزی و وضعیت عمومی حوزه های آبریز منطقه بررسی شده و با توجه به شرایط هیدرولوژیكی این نواحی، راهكارهایی جهت كاهش افت سفره های آب زیرزمینی و حفظ ذخائر موجود به منظور رشد و توسعه پایدار منطقه در طی سالیات آتی ارائه گردیده است. در نهایت نتیجه گیری می شود كه حفظ و نگهداری منابع آب بایستی با در نظر گرفتن شرایط خاص هر منطقه از حوزه آبریز، به طور ویژه در دستور كار مسئولان منطقه قرار گیرد.