بررسي شاخص مطلوبيت در مكان گزيني مساجد محله اي با رويكرد تقويت ساختار هويتي محلات به عنوان مكاني براي سكونت – نمونه موردي مشهد

یكی از آشكارترین وجوه هویتی جامعه و شهر اسلامی مسجد است كه هم از جنبه هویت ظاهری و هم از بعد هویت معنوی ، ایفای نقشی بنیادین را عهده دار است همانطور كه در غرب و در «واحدهای همسایگی پری» ، مدرسه مركز و عامل تعیین كننده ابعاد یك بخش مسكونی به شمار می آید ، در یك شهر اسلامی باید به مسجد به عنوان عامل تعیین كننده و مركز فرهنگی و مذهبی در بخش مسكونی اشاره كرد ،و دیگر امكانات رفاهی همچون آموزشی،بهداشتی، خدماتی و تجاری می توانند در كنار هسته اصلی محلات برای رفاه ساكنین محله برنامه ریزی و طراحی شوند. . سیر بررسی مطالعات معماری سنتی صورت گرفته بیانگراین است كه مساجد در توسعه كالبدی و ساختاری محلات شهری اغلب به عنوان مراكز عمومی، فرهنگی و مذهبی به شكل یك مجتمع برخوردار از كلیه امكانات فرهنگی طراحی شده و به عنوان اصلی ترین عامل هویت بخش به محلات شهری ایفای نقش می كردند.در روند مدرنیته شدن مشهد، مساجد به عنوان یك عنصر هویت ساز در درجه دوم اهمیت قرار گرفته اند و با توجه مطالعات انجام شده ، مساجد و ویژگیهای آن به لحاظ اصول شهرسازی هم از نظر تعداد و هم از نظر شكل توزیع، در شرایط مناسبی نمی یاشد. ویژگی تقسیمات كالبدی و مفاهیمی همچون محله و واحد همسایگی یا مرز محله تنها شكلی ظاهری پیدا كرده و در عمل قابل تعریف نیست. . این تحقیق سعی بر آن دارد تا با بررسی شاخص مطلوبیت به عنوان یكی از كلیدی ترین شاخص های مكان گزینی ، میزان دستیابی مساجد محله ای به ساختار هویتی مناسب برای سكونت را بررسی نماید. به این منظور معیار مكان گزینی مطلوبیت با رویكرد هویت بخشی مورد ارزیابی قرار گرفته است. روش تحقیق نیز توصیفی –تحلیلی است كه اطلاعات مورد نیاز از دو شیوه كتابخانه ای و میدانی (پیمایش) جمع آوری می شود . نتایج تحقیق میزان اثر بخشی معیار های هویت بخشی به محلات را در مكان گزینی مساجد محله ای نشان میدهد.