ويژگي فراكتالي رباعي

واژه فراكتال fractal برای اولین بار توسط بنویت مندلبورت Benoit Mandelbort در سال 1970 میلادی ابداع شد و بنیان هندسه فراكتالی توسط وی در سال 1975 نهاده شد. فراكتال ها شكل هایی هستند كه برعكس شكل هندسه اقلیدسی به هیچ وجه منظم نیستند. این شكل ها اولاً سراسر نامنظم اند، ثانیاً میزان بی نظمی آن ها در همه مقیاس ها یكسان است. درختان، خطوط ساحلی، ابرها، گیاهان و دارای خاصیت فراكتالی هستند. فراكتالی كاربردهای فراون و متنوعی در بسیاری از علوم دارند. رباعی یكی از قالب های شعر فارسی كه به علت كوتاهی و ساختار ویژه آن همواره مورد استفاده شاعران قرار گرفته است. در این مقاله ابتدا نشان داده می شود كه رباعی به علت شكل ساختاری آن دارای ویژگی فراكتالی است و با آوردن نمونه هایی از دو شاعر رباعی سرای كلاسیك و نو خیام و ارژن این گزاره اثبات می شود.نیز نشان داده می شود كه با استفاده از این خاصیت می توان به كشف های جدیدی نسبت به وضعیت شاعر هنگام سرودن رباعی دست یافت.