تحليل روايي ، تحليل خلاف واقع و جامعه شناسي تاريخي

تحلیل روایی به عنوان شكل غالب تبیین های تار یخی امروزه موردعلاقه جامعهشناسی تاریخی در سطح جهان قرارگرفته است . بااینوجود در ایران كمتر دراینباره مقالهای نوشته شده است. یكی از دلایل چنین بیتوجهی، وجود ابهاماتی درباره این ژانر تاریخی است . تحلیل خلاف واقع نیز سرنوشتی بهتر از این ندارد. این مقاله سعیمیكند تا این دو روش را در جامعهشناسی تار یخی توضیح دهد . وجود موردهای (cases (منحصربهفرد در جامعه شناسی تار یخیاهمیت این مباحث را بیشازپیش ضروری ساخته است. در شرا یطی كه تاریخ هر پدیده خاص است و به وس یله شرا یط خاصی ایجاد میشود، به نظر میرسد كه تبیین روایی تا حدودی مفی د باشد . در مواقعی كه مورد تجربی وجود نداشته باشد و نتوان از روشها ی آماری برای آزمون فرضیه ها استفاده كرد، تحلیل خلاف واقع با طرح مقایسه های فرضی كار تطبیق موارد را حل میكند. در پایان مقاله به عنوان نمونه یك كار تحلیل روایی و تحلیل خلاف واقع را انجام میدهیم. این كار به تبیین اعلان بیطرفی ارتش در انقلاب اسلامی ایران می پردازد.