تحولات شهرنشيني در كشورهاي حوزه خليج فارس (مطالعه موردي: كشور بحرين)

Urbanization Developments in Persian Gulf Countries (Case Study: Bahrain

امروزه جهان عرب با گسترش خارق العاده شهرها و با تغییراتی كه با شهرنشینی حاصل می شود، متمایز می شود. در طول سه دهه اخیر شهرهای كشورهای حوزه خلیج فارس به خاطر تغییرات و دگرگونی های پی در پی در نوع رشد شهرهایشان از درون گرایی به برون گرایی، شاهد تغییرات چشمگیری در مورفولوژی آن ها بوده اند. پس از كشف نفت نخستین تغییرات در مورفولوژی این شهرها به سمت برون گرایی رخ داد. روش تحقیق در مقاله حاضر، توصیفی و تحلیلی موردی و با تكیه بر منابع كتابخانه ای تدوین شده است. هدف مقاله حاضر، بررسی و تحلیل آثار و نتایج جهانی شدن بر مورفولوژی شهرهای بحرین از تغییر سیستم درون گرایی به برون گرایی می باشد به نظر می رسد با توجه به پیشینه فرهنگی و تاریخی مردم بحرین، آثار فرایند جهانی شدن بر مورفولوژی شهرهای این كشور نتایج متفاوتی به همراه داشته است. نتایج نشان می دهد، فرایند جهانی شدن دارای ابعاد و اثرات گوناگونی است و در این بین بحرین با تغییر اساسی در مورفولوژی دو شهر اصلی خود یعنی منامه و محرق منعكس كننده و سه مرحله از تغییرات بوده است، بنابراین ضروری است تا دیگر كشورهای مسلمان نیز با این جریان برخورد منطقی داشته باشند؛ به گونه ای كه نه آنچنان محو جذابیت ها و زرق و برق های آن شوند و با فرهنگ خویش بیگانه گردند و نه آنچنان درهای خود را به روی آن ببندند و خود را محصور در آداب و سنن خود نمایند به گونه ای كه با هرگونه نوآوری و تجدد به مخالفت برخیزند.

Today, the Arab world is transformed with an extraordinary expansion of cities and the changes which come with urbanization. Over the past three decades, the Persian Gulf states have had dramatic changes in their morphology, mainly because of the successive transformation in city development from introversion to extroversion. The first oil discovery changed the morphology of the cities towards extroversion. Methodology in this paper is descriptive and analytical and based on library resources. The aim of this paper is to analyze the effects of globalization on the morphology of Bahrain cities changes from introversion to extroversion systems. It seems that according to Bahrain people historical and cultural background, the effects of globalization on urban morphology has had diverse results. The results show that the globalization process has various effects and dimensions. Meanwhile, Bahrain’s two main cities (Manama and Muharraq) and their fundamental changes in the morphology reflect three phases. Therefore, it is essential for other Muslim countries to have rational attitude toward the issue; neither so attracted to its charm and glamor that become alien to their culture, nor close their doors and so isolating from others that lock themselves in their own traditions that opposes any revival and innovation.