نقد نظريه كنش ارتباطي هابرماس

كنش ارتباطی، نوعی كنش اجتماعی معطوف به حصول تفاهم می باشد. بر مبنای این نظریه، كنش گران برای رسیدن به یك درك مشترك از طریق استدلال، وفاق و همكاری با یكدیگر ارتباط متقابل برقرار می كنند و سعی می نمایند كنش های خود را از طریق استدلال با همدیگر یكپارچه و هماهنگ سازند. بر این اساس، كنش ارتباطی از دید هابرماس در پی تحقق تفاهم بوده كه این تفاهم از مسیر گفت و گو حاصل خواهد شد. به این نظریه با وجود شهرت فراوان، انتقادات مهمی وارد است كه در این مقاله با توجه به ماهیت و موضوع تحقیق، با استفاده از روش تحقیق اسنادی، سعی شده است مطالعات و تحقیقات موجود در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته و به تعدادی از مهم ترین و اصلی ترین انتقادات مطرح شده اشاره شده و مورد تدقیق و توضیح بیشتری قرار گیرند و به جنبه ها و ابعاد قابل نقدی كه در این مطالعات بدانها پرداخته نشده است نیز اشاره شود. یافته های این تحقیق نشان می دهد كه از جمله مهم ترین انتقادات به این نظریه میتوان به وفادار نبودن این نظریه به ریشه های ماركسیستی خود، نسبی گرایی، ایده آلیستی بودن، و تكیه اش بر حقیقت توافقی اشاره كرد. در بحث جنبه های مثبت این نظریه نیز به این مسئله اشاره شده است كه تاكید هابرماس بر كنش ارتباطی آزاد در جهت رسیدن به تفاهم و درك متقابل، تاكیدی با ارزش و در راستای اصول انسانی و ارزشهای اساسی بشریت است.