رويكرد راهبردي به ساماندهي سكونتگاه هاي غير رسمي در كلانشهرهاي كشور مطالعه موردي شهرك نوده مشهد

حاشیه نشینی به عنوان عدم تعادل فضایی توزیع جمعیت، مشكلات متعددی را برای كشور به وجود آورده است . این پدیده در بعضی از جوامع، معلول كشش طبیعی قطب های صنعتی، شغلی، رفاهی و اداری است و در بعضی دیگر از جوامع، بیكاری و فقرعامل آن است . در این بین شهر مشهد با جمعیتی بالغ بر 3 میلیون نفر و وجود بیش از 60 هسته جمعیتی كه به صورت سكونتگاه های غیر رسمی شكل گرفته است و جمعیتی بالغ بر یك میلیون نفر را در درون خود جا داده است مطالعه و برنامه ریزی در این خصوص را بسیار مهم می نماید در مقاله حاضر از تلفیقی از روش توصیفی و تحلیلی برای پژوهش استفاده شده است همچنین اطلاعات مربوطه به روش پرسشنامه از 300 خانوار از ساكنین شهرك نوده مشهد به همراه مصاحبه صورت گرفته با مدیران شهری و ارگان های خدمات رسان تهیه شده است كه سپس اطلاعات به دست آمده با نرم افزار آماری spss تجزیه و تحلیل گردید همچنین با بررسی ها انجام شده و تحلیل نقاط قوت و ضعف (با استفاده از تكنیك SWOT ) و تحلیل ویژگی های جمعیت شناختی ، اجتماعی، اقتصادی، كالبدی، زیرساختی و زیست محیطی و با كمك اطلاعات جمع آوری شده از طریق پرسشنامه و مصاحبه اقدام به تعریف پروژه هایی در موضوعات فوق به تفكیك دوره های زمانی گردید. مدیریت یكپارچه شهری، مشاركت مردم، ارائه تسهیلات و سیاست های مالی و جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی را می توان از راهبرد های نهایی در این رویكرد به منظور ساماندهی حاشیه شهر دانست. همچنین در این راستا پشنهاداتی به شرح ذیل برای ساماندهی وجود دارد كه عبارت است از وجود یك نظام مدیریت واحد شهری به منظور هماهنگ سازی روابط و عملكردهای عناصر و سازمان های مؤثر در اداره شهر، تحول نگرش مدیران شهری و پذیرش ساكنان سكونتگاه های غیررسمی و اعتقاد به اجرای طرح های ساماندهی و توانمندسازی، تقویت شوراهای محلات به عنوان یك نهاد رسمی محلی، افزایش وام های با سود پایین مانند وام مسكن ، وام كسب و كار، وام خود اشتغالی و آموزش مهارت های كوتاه مدت و زود بازده به منظور ارتقاء توان اقتصادی مردم در این سكونتگاه ها، زمینه سازی برای بهره مندی از امتیازات شهری و تعمیق فرهنگ شهری و تعلق برای ساكنان این سكونتگاه ها . اما عدم وجود یك مدیریت واحد و هماهنگ و نبود یك متولی مشخص و تعدد دستگاه های مدیریتی در این حوزه، ساماندهی اینگونه سگونتگاه ها را با مشكلاتی مواجهه نموده است.