بررسي نظري راهبردهاي روابط شهر و روستا در چارچوب توسعه روستايي

در دهه هاي گذشته، جمعيت روستانشين بخش عظيمي از جمعيت كشور ما را تشكيل مي داد و فعاليت كشاورزي منبع اصلي درآمد آنها محسوب مي گرديد. در حال حاضر نيز عليرغم فراز و نشي بهاي طي شده، روستا همچنين نقش و اعتبار ديرينه خود را در مجموعه حيات اقتصادي كشور حفظ كرده و بخش كشاورزي هنوز هم از مهم ترين بخش هاي اقتصادي به شمار مي آيد. بر طبق سرشماري 1335 تعداد روستاها به بيش از 49 هزار بالغ مي گرديد كه اين تعداد در سال 1345 به رقم بيش از 66 هزار افزايش مي يابد، ليكن در دهه هاي اخير اين تعداد بنا به عللي روند نزولي داشته است ؛ به ط وري كه سرشماري 1365 تعداد آبادي ها را نزديك به 65 هزار نشان مي دهد. از طرفي توجه به طبقات جمعيتي سكونتگاه هاي روستايي روشنگر اين امر است كه قسمت اعظم جمعيت روستايي در زيستگا ه هاي كوچك و در عين حال پراكنده ساكن است . بدين ترتيب تعدد و پراكندگي روستاها از يك سو و نارسايي هاي خدماتي موجود (در زمينه هاي گوناگون فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي)از سوي ديگر، نقش و اعتبار ديرينه روستا و بالاخص بخش كشاورزي در اقتصاد ملي، سبب گرديده است تا پرداختن به چگونگي بهبود اين شرايط به عنوان يكي از مبرم ترين مسايل كشور در طول دوران هاي مختلف مطرح گردد. شايد تحقق اين امر بهبود شرايط روستاها - در بستر راهبرد توسعه روستايي و به كارگيري خط مشي هايي از قبيل ساماندهي روستاهاي پراكنده قابل حصول باشد، ليكن براي دستيابي به نتايج عملي بهتر به دست دادن يك چارچوب مفهومي مشخص و نيز برخي ملاحظات نظري از توسعه و توسع هنيافتگي روستايي ضرورت دارد. دستيابي به آنها، مبتني بر ارزيابي تجربه هاي گذشته از فرآيند توسعه، آشنايي با راهبردها و مدل هاي مختلف توسعه است.