توصيف منحني هاي چربي شير گاوميش هاي خوزستاني و آذري

شناسایی نحوه و میزان تغییرات تولید شیر و تركیبات آن در طول دوره شیردهی از اساسی ترین و پایه ای ترین نیازهای پرورش دام های شیری است تا از این طریق نیازهای تغذیه ای و فیزیولوژیكی حیوان قابل پیش بینی بوده و امكان مدیریت تغذیه و تنظیم پروسه های اصلاح نژادی كارا میسر شود. مدل سازی منحنی تركیبات شیر )مقدار و درصد چربی(، بررسی اثر عوامل محیطی بر پارامترهای منحنی و بررسی برهمكنش پارامترهای مذكور بر یكدیگر اهداف پژوهش حاضر می باشند. به این منظور، دادههای 51051 و 51551 دوره شیردهی از نژاد خوزستانی به ترتیب برای صفات مقدار و درصد چربی و تعداد 1155 و 1555 دوره شیردهی از نژاد آذری به ترتیب برای دو صفت مذكور مورد استفاده قرار گرفت. زایش این گاومیش ها بین سالهای1371 تا 1388 توسط مركز اصلاح نژاد ركوردبرداری شده بود. تابع وود برای منحنیهای حیواناتی كه در بازه زمانی زایش تا 540 روز تعداد حداقل 4 ركورد ماهانه ثبت شده داشتند، برازش داده شد و پارامترهای منحنی به صورت انفرادی به دست آمد و سپس اهداف تحقیق دنبال شد. نتایج نشان داد كه درصد چربی شیر نژاد آذری در كل دوره شیردهی بیشتر از نژاد خوزستانی بود ولی به جهت تولید شیر كمتر نسبی آن، مقدار تولید چربی روزانه كمتری داشت. عوامل غیر ژنتیكی هر كدام به طریقی بر تغییرات منحنی صفات مورد بررسی مؤثر بودند ولی این تأثیرات بخصوص بر زمان و مقدار تولید در اوج تولید چربی یا قعر منحنی درصد چربی مؤثر بودند. آزمون همبستگیهای فنوتیپی بین پارامترها برای منحنی مقدار و درصد چربی با یكدیگر الگوی معنی دار متفاوتی را نشان دادند. به طوری كه شروع تولید، شیب مرحله افزایشی، شیب مرحله كاهشی، اوج تولید، در دو اكوتیپ همبستگی مثبت متوسط تا پایین را نشان داد در حالی كه همین فراسنجه ها با روز اوج تولید و تولید كل 540 روز همبستگی معنی دار متوسط پایینی را نشان دادند. در نهایت می توان چنین استنباط نمود كه گاومیش خوزستانی به جهت تولید شیر روزانه بالاتر در مقایسه با نژاد آذری دارای استعداد و توان ژنتیكی كمتری 51 بازه زمانی تقریبی قعر - برای درصد چربی ولی توان ژنتیكی بیشتری برای مقدار چربی روزانه می باشد. روزهای منحنی درصد چربی گاومیش های ایرانی است كه با اوج تولید شیر منطبق و همزمان است ولی اوج تولید چربی 10 روز بعد زایش می باشد. نتایج این تحقیق به - 51 روز دیرتر اتفاق می افتد كه در بازه زمانی تقریبی 51 - حدود 50 عنوان اولین گزارش از لحاظ حجم داده های مورد استفاده برای توصیف منحنی تركیبات شیر نژادهای گاومیش ایرانی است كه اطلاعات ایجاد شده شاید بتواند در بهبود برنامه های تغذیه ای و ژنتیكی برای این دام ارزشمند كمك كند.