مقايسه سياستهاي توسعۀ شهري قبل و بعد از انقلاب اسلامي

شهر و شهرنشینی یكی از صورتهای زندگی بشر در فرایند تكامل تاریخی است كه در حیات اجتماعی- اقتصادی بشر از قدمت چندین هزارساله برخوردار بوده و بعد از ورود بشر به تمدن مدرنیته به عنوان شكل غالب سكونتگاههای انسانی درآمده است. مكانیسم و دینامیسم شكل گیری شهر و شهرنشینی در حیات جدید بشری یا همان مدرنیته، الگویی تا حدودی متفاوت از سایر دورانهای شهرنشینی داشته و همین امر نیازمند بررسی بیشتری در این زمینه است. از آنجا كه امروزه توسعۀ جوامع و سایر پارامترهای آن اعم از شهر، روستا، سیاست، اقتصاد، تكنولوژی و فرهنگ متأثر از قوانین و برنامههای مكتوب در سطوح كلان و خرد میباشد، بررسی مكانیسم تحولات و پویایی شهری و سایر مؤلفه های اجتماعی، نیازمند آگاهی از مضامین نهفته در این قوانین، برنامه و نهادهای اجتماعی می- باشد. با توجه به اینكه جامعۀ معاصر ایران در فرایند تكامل تاریخی خویش، متأثر از نیروها و اوضاع اجتماعی متفاوتی میباشد، در این جستار با استفاده از روش استنادی )اسنادی و كتابخانهای( و مراجعه به منابع و كتابهای تاریخی و قوانین موجود در برهه- های تاریخیِ دوران مشروطیت، دوران پهلوی و دوران انقلاب اسلامی به عنوان مهمترین و كلیترین مؤلفههایی كه سایر عناصر و خرده نظامها را تحت تأثیر خود قرار دادهاند، با مطالعۀ قوانین و برنامه های تدوین شده در این سه مقطع تاریخی، تأثیر و تحولات موجود در عرصه سیاستهای توسعۀ شهری مورد بررسی قرار گرفته و این نتایج بدست آمده است: در همۀ برنامه های موجود در سه مقطع مورد بررسی قرار گرفته، وجود موانع ساختاری و مداخلۀ بیش از حد دولت و زورمدارانه بودن و تمركزگرایی شدید با اندكی تفاوت توسعه از بالای اكثر برنامه ها قابل تببین است.