جايگاه كلان شهرهاي كشورهاي اسلامي در فرايند جهاني شدن و پراكنش مكاني فعاليتهاي جهاني شدن در آنها (نمونه موردي: كلان شهر تهران)

در پژوهش حاضر بر اساس شاخصهاي تعداد كاربران اینترنتی، سرعت اینترنت و تعداد بانكهاي خارجی نقش و جایگاه كلانشهر تهران در میان كلان شهرهاي كشورهاي توسعه یافته و در حال توسعه سنجش شده و و میزان پراكنش و تمركز فعالیتهاي مرتبط با جهانی شدن ( 1- مكانهاي اقتصادي (الف - بازار بورس، ب - بانكهاي خارجی ج- شعبات مركزي بانكها كه تبادلات ارزي انجام می دهند د- شركتهاي تضامنی) 2- زیرساختهاي ارتباط راه دور (الف - شركتهاي جهانگردي و سفرهاي هوایی خارجی ب- شركتهاي اینترنتی ج - مراكز مخابراتی ارائه كننده خدمات راه دور د- ادارات پست مركزي) 3- مكان عرضه صنایع دیجیتال (موبایل، GPS و ماهواره) كه جمعا شامل 9 شاخص است) در كلان شهر تهران مورد بررسی قرار گرفته و همچنین چگونگی این پراكنش و ارتباط آن با تراكم جمعیتی و مركز تجاري شهر در محیط نرم افزار Arc GIS مقایسه و بررسی شده است. بر اساس مطالعات صورت گرفته چنین بر می آید كه كلان شهر تهران به عنوان یكی از پرجمعیت ترین شهرهاي جهان اسلا م از جایگاه ضعیفی در زنجیره شهرهاي جهانی برخوردار است و رابطه معكوس بین تراكم جمعیتی و مكانیابی كاربریهاي جهانی شدن در این شهر وجود دارد. و همچنین این نمودها بیشتر گرایش به مكانیابی در خارج از هسته تجاري شهر دارند.در ارتباط با تمركز كاربریها یا پیوستگی مكانی آنها نیز می توان گفت كه بیشتر این كاربریها نسبت به خود گرایش به همگرایی(تمركز) دارند و كل كاربریهاي مرتبط با جهانی شدن نسبت به یكدیگر نیز حالت همگرایی وتمركز داشته كه ضریب توزیع بالا نیز آن را تصدیق می كند. این عامل نشان می دهد كه هنوز ارتباطات فیزیكی و چهره به چره در روند جهانی شدن تهران و فعالیتهاي مرتبط با آن وجود دارد، لذا پژوهش حاضر با ارائه یك الگوي فاصله استاندارد براي مكان گزینی این فعالیتها نزدیكترین و بهینه ترین فاصله را براي دسترسی فعالان و مشتریان این بخش ارئه كرده است.