نگرشي بر نقاط قوت ، ضعف و تنگناهاي آبخيزداري سنتي كردستان

زندگی انسان همواره با استفاده از پهنه های منابع طبیعی بنا نهاده شده است شناسایی نقاط قوت و ضعف و نیز تنگناها راه گشای نحوه و روش بهره برداری بهینه از منابع طبیعی و توسعه پایدار می باشد. بر این اساس ضرورت دارد در مرحله اول، اقدام به مطالعه و شناسایی دانش بومی شده تا اقدامات توسعه ای در تطبیق با فرهنگ بهره برداران و مشاركت آنان قابل اجرا گردد. بی شك عملیات آبخیزداری سنتی نیز در این امر مستثنی نمی باشد. در استان كردستان به ویژه مناطقی كه در نواحی غربی آن قرار دارند از دامنه های پر شیب و اراضی مسطح محدود به حاشیه رودخانه تشكیل شده است. این امر باعث شده تا كشاورزان و روستائیان با اجرای اقدامات بیولوژیكی (باغداری) شامل گردوكاری، موكاری، توت فرنگی و ... توأم با عملیات نظیر سكوبندی، بانكت بندی به عنوان عملیات سنتی آبخیزداری برای بهره برداری از منابع خاك و آب استفاده نموده و امرار معاش نمایند .نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده های 75 فقره پرسشنامه در مورد مطالعه نقاط قوت ضعف و تنگناهای عملیات سنتی آبخیزداری در منطقه تحقیق به شرح زیر است: نقاط قوت: 1- دیرینه اجرای عملیات سنتی آبخیزداری 2- بكارگیری روش های سنتی در ایجاد اشتغال به ویژه در فصل كاری 3- علاقمندی ساكنین آبخیزها به اجرای عملیات سنتی آبخیزداری 4- مشاركتهای مردمی نقاط ضعف: 1- تبدیل اراضی جنگلی و مرتعی به اراضی زراعی 2- عدم استقبال زارعین برای برخورداری از كمكهای مالی و ترویجی 3- محدودیت منابع آبی در راندمان ضعیف آبیاری تنگناها: 1- كم آبی و دسترسی به آب 2- موانع مالی 3- حوادث غیر مترقبه 4- هزینه های نگهداری 5- بازار فروش محصولات.