رتبه بندي بهينه طرح هاي توسعه منابع آب با استفاده از مدل هاي تصميم گيري چند معياره

طرح های سد سازی اغلب پیچیده هستند و در مطالعه اینگونه طرح ها گزینه های متنوعی مد نظر قرار می گیرند. برای بررسی و مقایسه این گزینه ها علاوه بر معیارهای اقتصادی، معیارهای دیگری از قبیل معیارهای اجتماعی، سیاسی، زیست محیطی و فنی بایستی مورد ملاحظه قرار گیرند. در روش های مرسوم اولویت بندی گزینه ها مثل برنامه ریزی آرمانی و برنامه ریزی سازشی، تعریف دقیق معیارها در یك شكل كلی مورد نیاز است، در حالیكه بعضی از این معیارها كمتر قابل تعریف دقیق هستند. بنابراین، اینگونه روش ها در اولویت بندی این طرح ها نمی توانند بطور موثر مورد استفاده قرا رگیرند. برای حل این مشكل، روشهای متفاوتی ارائه شده اند كه هر یك دارای مزایا و معایبی می باشند. از بین این روشها، ELECTRE III یكی از قویترین و موثرترین روشهای برنامه ریزی چند معیاره می باشد كه بوسیله بسیاری از محققین بعنوان یك روش كارا شناخته شده است. در این روش كه نسخه جدیدی از روش های قدیمی ELECTRE III می باشد معیارهای كمی و كیفی با استفاده از منطق فاری می توانند مورد استفاده قرار گیرند.دو مفهوم سازگاری و ناسازگاری برای اولویت بندی گزینه ها در این روش مورد استفاده قرار می گیرند. این دو مفهوم به صورت توابع فازی تعریف می شوند و با استفاده از آنها معیارهای كیفی در مدل برنامه ریزی وارد می شوند. بعنوان مطالعه موردی، روش ELECTRE III در مورد یكی از طرح های سد سازی چند منظور با اهداف انتقال آب بین حوضه ای و تولید انرژی بكار گرفته شده كه در آن 48 گزینه بر مبنای 12 معیار تعریف شده است. با استفاده از تحلیل حساسیت، اثرات تغییرات پارامترها در اولویت بندی گزینه ها بررسی گردید. نتایج بررسی ها نشانگر تثبیت اولویت برخی از گزینه ها در دامنه ای از تغییرات پارامترها بود.