بررسي تأثير برخي خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك بر هدايت هيدروليكي اشباع متأثر از رطوبت اوليه و دستخوردگي نمونه

هدایت هیدرولیكی اشباع ) Ks ( یكی از مهمترین پارامترهای هیدرولیكی است كه بر جریان آب و انتقال نمكها تأثیر میگذارد. تعیین دقیق و قابل اطمینان این هدایت هیدرولیكی در شرایط آزمایشگاهی به دلیل دستخوردگی ساختمان در حین آماده سازی ستونهای خاك دشوار میباشد. این در حالی است كه خصوصیات خاك نیز تأثیری انكار ناپذیر بر هدایت هیدرولیكی اشباع میگذارند. تحقیق حاضر به بررسی هدایت هیدرولیكی اشباع در دو حالت اولیه شامل؛ 1( خاك هوا خشك دستخورده )خاك خشك( و 2( خاك از قبل مرطوب )نزدیك اشباع( و زهكش شده میپردازد. به این منظور، آزمایش بر روی 11 نمونه خاك مختلف در سه تكرار در شرایط آزمایشگاهی با استفاده از ستون خاك با ایجاد بار آبی ثابت 1 سانتیمتر انجام شد. در حالت اول، نمونههای دستخورده هوا خشك بهداخل ستونهای خاك منتقل و پس از رساندن به جرم مخصوص ظاهری مزرعه، هدایت هیدرولیكی در زمان رسیدن به شرایط اشباع اندازهگیری شد. در حالت دوم، 22 ساعت پس از اندازه گیری هدایت هیدرولیكی اشباع در مرحله اول، بار دیگر هدایت هیدرولیكی برروی نمونه از قبل مرطوب شده، اندازهگیری شد. علاوه بر این، برخی خصوصیات فیزیكی و شیمیایی خاك های مورد مطالعه نیز اندازه گیری و همبستگی آنها با هدایت هیدرولیكی در دو حالت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد كه هر چند هدایت هیدرولیكی اشباع در شرایط اولیه خاك مرطوب كمتر از خاك خشك بود، لیكن تفاوت این دو حالت معنیدار نبود. از طرف دیگر خصوصیات فیزیكی خاك نیز اثر معنیداری را بر هدایت هیدرولیكی اشباع در حالت خشك از خود نشان ندادند در حالیكه نتایج همبستگی ساده حاكی از تأثیر معنیدار توزیع اندازه ذرات اولیه و ثانویه، رطوبت اشباع و ماده آلی نسبت به سایر خصوصیات فیزیكی، بر هدایت هیدرولیكی اشباع در حالت مرطوب بود. خصوصیات شیمیایی خاك نیز تأثیر معنیداری را بر هدایت هیدرولیكی اشباع در هر دو حالت اندازهگیری هدایت هیدرولیكی از خود نشان ندادند. از همینرو به نظر میرسد كه نقش خصوصیات فیزیكی نسبت به پارامترهای شیمیایی خاك در اندازهگیری هدایت هیدرولیكی ارجحتر است.