خشكسالي اقليمي و تأثير آن بر مكان گزيني روستاها (مطالعه موردي: استان زنجان)

اصولاًَ استقرار و پيدايش يك روستا بيش از هر چيز تابع شرايط محيطي و موقعيت جغرافيايي است، زيرا پديدههاي طبيعي در مكان گزيني، پراكندگي، حوزة نفوذ، توسعة فيزيكي، مورفولوژي روستايي و امثال آن اثر قاطعي دارند و گاه به عنوان يك عامل مثبت و زماني به صورت يك عامل منفي و بازدارنده عمل ميكنند كه در اين خصوص خشكسالي به عنوان يك عامل منفي و بازدارنده مطرح ميشود.تحقيق حاضر در استان زنجان و براي بررسي خصوصيات خشكسالي و پهنه بندي آن در سطح استان به روش كريجينگ انجام گرفته است،تا بتوان اثرات آن را بر مكان گزيني روستا مورد بررسي كه يك شاخص اقليمي است و جهت تعيين كمبود بارش در مقياس هاي زماني كاربرد ، SPI قرار داد. بدين منظور شاخص داشته و ميتواند در مقياسهاي زماني اثرات خشكسالي را بر مكان گزيني روستاها نشان دهد، انتخاب گرديد.روش تحقيق در اين مقاله به صورت تجربي، قياسي و تحليلي - تركيبي است. گردآوري اطلاعات به صورت كتابخانهاي و با ابزارهاي SPSS فيشبرداري از كتاب ها، مقالات، نتايج سمينارها و جستجو در شبكه جهاني اينترنت بوده و با بهرهگيري از نرمافزار به تجزيه و تحليل و محاسبه ضريب همبستگي پيرسون بين خشكسالي و مكانگزيني روستاها پرداخته شده است. روش تجزيه و تحليل اطلاعات به صورت كمي و با بهره گيري از رايانه و روشهاي آمار استنباطي انجام گرفته است. نتايج تحقيق نشان ميدهد 615 روستاي استان زنجان كه در حدود 256016 نفر جمعيت دارند در خطر ريسك خشكسالي واقع شده اند. تحليل و محاسبه ضريب همبستگي بين خشكسالي و مكانگزيني روستاها نشان مي دهد، با آمدن به يك طبقه پايينتر در پهنهبندي خشكسالي، تعداد روستاها 31 مورد و تعداد جمعيت هم 15730 نفر كاهش يافته است. همبستگي 0 - را نشان ميدهد كه همبستگي معكوس معناداري است.